Silnik należy do najdroższych elementów pojazdu. Każdy kierowca powinien pamiętać, że prostymi sposobami można istotnie podnieść trwałość jednostki napędowej i zaoszczędzić duże kwoty.
Do najważniejszych podzespołów samochodu należy jednostka napędowa. Likwidacja poważniejszej usterki silnika może pochłonąć kilka, kilkanaście, a zdarza się, że kilkadziesiąt tysięcy złotych. Wymiana uszkodzonego motoru na używany nie zawsze rozwiązuje problem. Nigdy nie ma gwarancji, w jakim stanie jest używana jednostka i ile wytrzyma. Do tego montując używany silnik zwykle trzeba zainwestować w czynności eksploatacyjne – wymianę pasków, świec, oleju, czasem rozrządu i uszczelnień. Wszystko to generuje koszty.
Odpowiednia dbałość o silnik samochodu jest kluczowa dla wydajności, trwałości i ogólnej sprawności pojazdu. Dbając o silnik troszczymy się też o własny portfel. Poniżej prezentujemy kilka sprawdzonych sposobów na wydłużenie żywotności silnika.
Delikatne traktowanie zimnego silnika
Przed osiągnięciem temperatury roboczej silnik powinien być delikatnie traktowany. Oznacza to nie tylko korzystanie z możliwie niskich obrotów, ale także lekkie naciskanie na gaz – niskie obroty i mocne naciśnięcie na gaz także obciążą silnik. Trzeba unikać więc nadmiernego obciążenia i pozwolić silnikowi na stopniowe rozgrzewanie się. Szkodliwa jest też wysoka temperatura, którą osiąga zwłaszcza olej podczas długotrwałej jazdy z autostradą z głęboko wciśniętym gazem czy holowania ciężkich przyczep. Warto o tym pamiętać. Niestety wiele aut nie ma wskaźnika temperatury oleju.
Częsta kontrola poziomu oleju
Sprawdzenie poziomu oleju nie jest czynnością trudną, ani wymagającą dużego nakładu (Jak to zrobić piszemy tutaj). Warto więc pamiętać o kontroli stanu oleju – najlepiej co 1-2 tankowania, który nie tylko smaruje, ale również chłodzi silnik. Gdy stan oleju na bagnecie osiąga poziom minimalny, oznacza to często ubytek litra oleju względem poziomu maksymalnego. Warto utrzymywać olej w górnej połowie dozwolonego poziomu. Poza spadkiem poziomu oleju możliwy jest jego wzrost. Równie niekorzystny, bo spowodowany rozcieńczaniem oleju przez przedostającą się do niej benzynę lub olej napędowy. Jeżeli wykryjemy wzrost poziomu oleju, konieczna jest jego niezwłoczna wymiana oraz ustalenie, co było przyczyną zjawiska.
Regularna wymiana oleju silnikowego
Regularna wymiana oleju jest kluczowa dla utrzymania silnika w dobrej kondycji. Olej smaruje, chłodzi i oczyszcza silnik. Olej można zmieniać zgodnie z zaleceniami producenta. Nie zawsze jest to jednak korzystne. Jeżeli rekomendowane są zmiany oleju co 20-40 tys. km, a samochód jeździ głównie po mieście, lepiej znacząco skrócić interwał. Korzystniejsze dla silnika wydają się zmiany oleju co 10-20 tys. km.
Regularna wymiana filtrów
Filtr oleju usuwa zanieczyszczenia z oleju, dlatego regularna wymiana filtra razem z olejem jest ważna dla utrzymania czystości oleju. Poza tym warto zainwestować w dobrej jakości zamiennik lub oryginał. Stosowanie tanich zamienników to oszczędności, które mogą okazać się zgubne dla silnika. Dokładnie to samo można powiedzieć o filtrach powietrza i paliwa. Warto je wymieniać i stosować markowe produkty.
Kontrola i wymiana świec
Wygląd świecy mówi wiele o przebiegu procesu spalania. Warto więc prosić mechanika o kontrolę świec oraz pamiętać o ich regularnej wymianie – w okresach najwyżej tak długich, jak zaleca producent. Zwykle jest tam mowa o przebiegu lub latach. Warto się do tego stosować. Długo niewymieniana świeca jest w stanie nie tylko się wypalić czy pokruszyć, ale również zapiec w głowicy. Późniejsza wymiana staje się trudna lub może zakończyć się urwaniem świecy – jej wyjęcie generuje znaczne koszty. Kupując świece – zainwestujmy w oryginalne lub markowe zamienniki. Na rynku nie brakuje podrabianych świec, a jeżeli pękną lub cokolwiek od nich odpadnie, silnik może wymagać remontu lub nawet wymiany.
Czyszczenie lub wymiana odmy
Silniki mają odpowietrzenia skrzyni korbowej, znane jako odma. Jej stan powinien być kontrolowany, a sama odma wymieniana i czyszczona. Niedrożności lub rozszczelnienie odmy generują wiele problemów – w tym nierówną pracę silnika, wycieki oleju czy spalanie środka smarnego, które powoduje odkładanie się dużych ilości nagaru w głowicy i wydechu.
Kontrola przewodów i węży w komorze silnika
W komorze silnika znajduje się wiele przewodów i węży. Niektóre przewodzą energię elektryczną, inne ciecze, a nie brakuje też przewodów powietrznych lub podciśnieniowych. Każdy ma istotną funkcję, a uszkodzenia mogą wygenerować poważne problemy. Wystarczy wspomnieć o przewodach podciśnieniowych, które mogą sterować pracą EGR, dolotu o zmiennej długości czy turbosprężarki. Rozerwane lub niedrożne przewody oznaczają nieprawidłową pracę podzespołów, która może okazać się szkodliwa dla silnika (np. z powodu zwiększonego w niekontrolowany sposób ciśnienia doładowania).
Właściwe mycie silnika
Wielu kierowców boi się mycia silnika. Tymczasem warto zlecać taką usługę. Czysty silnik lepiej oddaje ciepło, a do tego znacznie łatwiej zlokalizować wycieki płynów eksploatacyjnych. To istotne, bo opary oleju są rakotwórcze, a jeżeli wyciekający olej nasączy maty wygłuszeniowe w okolicy wydechu, to może nawet doprowadzić do pożaru auta.
Terminowa wymiana napędu rozrządu
Pasek rozrządu ma określoną żywotność. Musi być wymieniany przed osiągnięciem dozwolonego przebiegu lub wieku. W przypadku niektórych modeli sens może mieć nawet skrócenie interwałów. Ponad 200 tys. km dla paska to sporo, a na szali jest cały silnik (zerwanie paska doprowadzi do jego zniszczenia). Wieczny nie jest również łańcuch. Warto więc prosić mechanik o okresowe sprawdzanie jego kondycji. W wielu nowoczesnych autach między 80 a 200 tys. km łańcuch rozrządu może wymagać wymiany.
Kontrola i wymiana wtryskiwaczy 
Wtryskiwacze – zarówno w silnikach benzynowych, jak i wysokoprężnych – z czasem się zużywają. Warto monitorować ich stan. Podstawowej informacji jest w stanie dostarczyć elektroniczna diagnostyka. Uszkodzone, podające nadmierne ilości paliwa wtryskiwacze, są w stanie uszkodzić zarówno silnik wysokoprężny, jak i benzynowy. W pierwszym podnoszą temperaturę spalania, w drugim zmywają film olejowy i rozrzedzają środek smarny (nadmiar paliwa trafia po ściankach cylindrów do miski olejowej). Zużycie wtryskiwaczy skutkuje też nierównomierną pracą silnika, co zmniejsza trwałość m.in. dwumasowego koła zamachowego.
Kontrola stanu i wymiana płynu chłodzącego
Wewnątrz silnika krąży kilka litrów płynu chłodzącego, który nie tylko odbiera ciepło, ale również chroni elementy przed korozją czy odkładaniem się kamienia. Stąd tak ważna dla kondycji silnika jest dbałość o poziom płynu chłodzącego oraz jego wymiany – najdalej raz na kilka lat (zwykle 5), bo przez taki okres producenci płynu deklarują żywotność jego istotnych składników (w tym antykorozyjnych).
