Żółte tablice rejestracyjne dają kilka przywilejów, ale wiążą się też z kosztami. Jakie samochody można obecnie zarejestrować jako zabytek? Wymagania wbrew pozorom nie są wielkie.
Minęły czasy, gdy z pojazdami zabytkowymi kojarzyły się wyłącznie pełnoprawne klasyki, głównie auta wyprodukowane przez latami 80. XX w. Czas nie stoi w miejscu i w wiek „zabytkowy” wchodzi coraz więcej modeli jeszcze niedawno powszechnie widywanych na polskich drogach – lub wręcz do tej pory często spotykanych w niektórych regionach Polski. Mowa chociażby o Fiatach Cinquecento, Volkswagenach Golfach III, Audi 80 B4 czy BMW serii 3 E36: te samochody debiutowały na początku lat 90. i, w świetle przepisów, można je legalnie zarejestrować na żółte tablice.
Żółte tablice rejestracyjne – plusy i minusy
Kwestie wizualne żółtych tablic rejestracyjnych na wiekowym aucie pozostawiamy indywidualnej ocenie – niektórym się podobają, inni woleliby dalej jeździć np. na czarnych tablicach podkreślających długotrwałą eksploatację u poprzedniego właściciela. Faktem jest jednak, że żółte tablice podkreślają wartość pojazdu i wyróżniają go na ulicy.
Żółte tablice rejestracyjne – fakty i mity
Poza tym dają użytkownikowi kilka przywilejów czyniących jazdę autem zabytkowym tańszą i mniej angażującą. Samochód na żółtych tablicach rejestracyjnych nie musi bowiem przechodzić corocznych przeglądów i nie wymaga wykupienia całorocznej polisy OC: można go ubezpieczyć wyłącznie na okres użytkowania (czyli z reguły okres od wiosny do jesieni). Firmy ubezpieczeniowe nie szczędzą przy tym rabatów dla właścicieli zabytkowych pojazdów, stąd opłaty mogą być naprawdę niskie.
Gdzie jest przysłowiowy haczyk? Nad stanem technicznym auta zabytkowego czuwa konserwator zabytków i musi on wyrazić zgodę na naprawy samochodu i ewentualne przeróbki, a to oznacza swego rodzaju „uwiązanie” od wyższej instancji. W praktyce owa „kontrola” przez konserwatora nie musi być bardzo restrykcyjna, jednakże warto zdawać sobie z niej sprawę.
Jaki samochód można zarejestrować na zabytek?
Istnieje kilka wymogów warunkujących zarejestrowanie auta na żółte tablice rejestracyjne. Może je otrzymać samochód, który:
- został wyprodukowany minimum 30 lat temu;
- jego produkcję zakończono minimum 15 lat temu;
- posiada minimum 75% oryginalnych części;
- otrzymał pozytywną opinię rzeczoznawcy;
- otrzymał pozytywną ocenę Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Warto podkreślić, że poszczególni Wojewódzcy Konserwatorzy Zabytków mogą mieć osobne wymagania odnośnie rejestracji pojazdu na zabytek (np. inny minimalny wiek lub okres od końca produkcji). Przed podjęciem rejestracji na żółte tablice warto tym samym sprawdzić wymogi Konserwatora działającego na terenie województwa, w którym mieszkamy. Może się okazać, że np. minimalny wiek zabytku wynosi nie 30, a 35 lat lub nawet 40 lat, bądź musi upłynąć więcej czasu od zakończenia produkcji danego modelu.
Oprócz tego prawo przewiduje szereg wyjątków dopuszczających do zarejestrowania na żółte tablice np. młodszych samochodów z przeróbkami typu instalacja gazowa. I tak zabytkiem może zostać samochód:
- którego wyprodukowano w niewielkiej liczbie egzemplarzy;
- który wyróżnia się ciekawymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi;
- który dokumentuje istotne etapy rozwoju motoryzacji;
- którym jeździła ważna osoba;
- który jest związany z ważnym faktem historycznym;
- który brał udział w ważnymi wydarzeniu sportowym;
- który został odtworzony lub odrestaurowany w zgodzie z wówczas dostępną technologią;
- który wchodzi w skład zarejestrowanej kolekcji muzealnej.
Przy okazji warto też wspomnieć o różnicach między pojazdem zabytkowym a pojazdem historycznym. Pojazd historyczny musi spełnić jeden z trzech warunków:
- wiek co najmniej 40 lat;
- wiek co najmniej 25 lat i uznanie przez rzeczoznawcę za pojazd unikatowy lub mający szczególne znaczenie dla udokumentowania historii motoryzacji;
- bycie pojazdem zabytkowym w rozumieniu ustawy Prawo o ruchu drogowym (czyli jest to pojazd, który na podstawie odrębnych przepisów został wpisany do rejestru zabytków lub znajduje się w wojewódzkiej ewidencji zabytków, a także pojazd wpisany do inwentarza muzealiów, zgodnie z odrębnymi przepisami).
Zatem, najprościej mówiąc, każdy pojazd zabytkowy jest pojazdem historycznym, ale nie każdy pojazd historyczny jest zabytkowym: stanie się nim dopiero po spełnieniu warunków ustawy Prawo o ruchu drogowym.
