Awaria pompy paliwowej. Przyczyny, objawy, jak diagnozować?

Zadaniem pompy paliwowej jest dostarczanie paliwa ze zbiornika do silnika. Gdy zaczyna zawodzić, mogą pojawić się problemy z odpalaniem, pracą jednostki napędowej itp. Jakie są najczęstsze objawy awarii pompy paliwowej?

Najważniejszym kluczem do zdiagnozowania wielu usterek samochodu jest uważne słuchanie jego pracy i zrozumienie tego, jak powinien działać i brzmieć, gdy jest w pełni sprawny. Gdy auto wydaje nieco inne dźwięki niż zwykle, coś może być nie tak. Stukanie, grzechotanie, dudnienie itp. Należy również obserwować pracę silnika m.in. poziom obrotów na postoju, na biegu jałowym, podczas przyspieszania, czy obroty są równe, czy silnik „faluje” itp. Dzięki tak podstawowej bazie wiedzy można w porę zauważyć nawet drobną usterkę. Podobnie jest z pompą paliwa. Jeśli zaczyna zawodzić, może dawać wiele symptomów i sprawne zauważenie usterki może ustrzec przed sporymi problemami.

Rodzaje i umiejscowienie pompy paliwowej

Warto zacząć od podstaw, czyli od rodzajów pomp paliwowych oraz miejsca, w którym najczęściej się znajdują. Jakiś czas temu pompy paliwowe (mechaniczne) były montowane na bloku silnika. W nowoczesnych samochodach stosuje się pompy elektryczne, montowane wewnątrz zbiornika paliwa. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze pompy paliwowe stosowane w samochodach nowych i tych sprzed kilkunastu lub kilkudziesięciu lat.

Mechaniczna pompa paliwowa: Mechaniczna pompa paliwowa wykorzystuje cylinder z tłokiem lub membraną. W cyklicznej akcji pompa pobiera paliwo, zatrzymuje je, a następnie przesuwa je w kierunku silnika, a następnie powtarza proces.

Elektryczna pompa paliwowa: Elektroniczny układ wtrysku paliwa w nowoczesnych pojazdach wymaga wyższego ciśnienia, co osiąga się częściowo za pomocą elektrycznej pompy paliwa, a nie modułu mechanicznego. Oto kilka przykładów pomp elektrycznych:

W zbiorniku: Większość nowych pojazdów, które są obecnie sprzedawane, wykorzystuje pompy paliwa zamontowane wewnątrz zbiornika paliwa. Pomaga to chronić moduł, a paliwo jest naturalnym chłodzeniem pompy.
Rzędowa (zewnętrzna): Znacznie łatwiejsza do wymiany niż pompa umieszczona w zbiorniku, pompa rzędowa znajduje się między zbiornikiem paliwa a silnikiem i jest zainstalowana w torze układu paliwowego. Są one często montowane pod samochodem lub w komorze silnika.

Rotacyjna: Podobnie jak pompy mechaniczne, rotacyjne pompy łopatkowe wykorzystują cylinder do przemieszczania paliwa wzdłuż układu. Wewnątrz obrotowej pompy łopatkowej wirnik z „łopatkami” działa poza środkiem w specjalnej wnęce. Łopatki zagarniają niewielką ilość paliwa podczas ruchu wirnika i uwalniają je po przekroczeniu zaworu wylotowego. Różne rodzaje pomp łopatkowych obejmują łopatkę toczną, łopatkę przesuwną, elastyczną łopatkę lub łopatkę wahadłową.

Gerotor: Pompy tego typu cechują się przede wszystkim kulturą pracy oraz stabilnym ciśnieniem, choć w nowoczesnych jednostkach napędowych, gdzie potrzebne jest przede wszystkim wysokie ciśnienie, nie zawsze znajdują swoje zastosowanie. Najważniejszym elementem tego typu pompy jest gerotor składający się z dwu zębatych pierścieni – zewnętrznego oraz wewnętrznego. W pierścieniu zewnętrznym liczba zębów jest o jeden większa niż w pierścieniu wewnętrznym. Podczas obrotu pierścieni, pomiędzy ich zębami powstają komory o zmiennych objętościach. Niewielkie różnice prędkości obrotowych obu pierścieni sprawiają, że praca pompy jest praktycznie bezwibracyjna, cicha, a żywotność takiego układu jest nieporównywalnie lepsza, niż w przypadku pomp innego typu.

Podstawowe objawy uszkodzonej pompy paliwowej

Zazwyczaj, bez względu na rodzaj pompy, pierwsze objawy jej uszkodzenia są podobne. Oczywiście poniższe przykłady nie zawsze muszą oznaczać bezpośrednio, że winowajcą jest właśnie pompa.

Pompa paliwowa w obudowie z pływakiem mierzącym poziom paliwa.

Jednym z podstawowych objawów jest problem z uruchomieniem samochodu. Oczywiście istnieje wiele problemów, które mogą uniemożliwić uruchomienie samochodu, ale brak paliwa jest jedną z pierwszych rzeczy do sprawdzenia. Jeśli pompa paliwowa nie może wysłać paliwa do silnika, ten z oczywistych względów nie uruchomi się.

Jeśli pojazd uruchamia się, ale pracuje ciężko, obroty falują, są nierówne i spadają poniżej domyślnego poziomu obrotów jałowych, przez co silnik szarpie, dusi się lub gaśnie, może to być problem z pompą paliwa. Jednostka napędowa nie dostaje odpowiedniej ilości paliwa (zazwyczaj za mało lub w nierównych ilościach) co prowadzi do jej nieprawidłowej, nierównej pracy. Kolejnym objawem może być nagły spadek mocy podczas przyspieszania. Silnik może także tracić moc, szarpać, dławić się lub gasnąć podczas jazdy pod górę. Może to być objaw, że pompa paliwa nie nadąża za wymaganiami kierowcy.

Co ciekawe, awaria pompy paliwa może mieć również odwrotne skutki. Jeśli ilość paliwa nie jest odpowiednio regulowana przez pompę paliwową, samochód może przyspieszyć nawet wtedy, gdy kierowca naciska pedał przyspieszenia z taką samą siłą. Co więcej, jeśli zużycie paliwa jest wyższe niż zazwyczaj, to również może być objaw nieprawidłowo pracującej pompy, która podaje zbyt dużo paliwa. Ponadto, jeśli pompa paliwowa nie dostarcza odpowiedniej ilości paliwa do silnika, może to prowadzić do przeciążenia jednostki, wzrostu jej temperatury itp.

Najprostsze sposoby na sprawdzenie działania pompy paliwowej

Prostą metodą sprawdzenia, czy pompa paliwowa się włącza, jest jej nasłuchiwanie. Możemy jej nasłuchiwać z wnętrza kabiny, ale również z zewnątrz. W tym celu należy otworzyć klapkę wlewu paliwa, a następnie uruchomić zapłon samochodu. Czasami wystarczy przyłożyć ucho do wlewu paliwa i nasłuchiwać szumu pracy pompy paliwowej. Jeśli nic nie słychać lub dźwięki są nietypowe, nierówne, może to oznaczać nieprawidłową pracę pompy. Oczywiście oprócz tego warto przeprowadzić diagnostykę komputerową, gdyż nieprawidłowa praca układu paliwowego bardzo często generuje szereg błędów zapisanych w pamięci komputera pokładowego.