Niektórzy zaczynają przygodę z motoryzacją na małym pojeździe przypominającym samochód. Czym jest czterokołowiec lekki i kto może go prowadzić?
Aby stać się użytkownikiem dróg, wcale nie trzeba jeździć samochodem. Obecni i przyszli kierowcy mają do wyboru także wiele innych pojazdów, takie jak motorowery, motocykle lub tzw. czterokołowce. Zaliczają się do nich głównie dość popularne quady, jednak istnieje też możliwość jazdy niewielkim pojazdem przypominającym samochód (z zamkniętym nadwoziem) lub czymś na pograniczu auta i quada, tj. pojazdem z otwartym nadwoziem. Jednak czterokołowiec czterokołowcowi nierówny, bowiem polskie przepisy rozróżniają dwa typy takich pojazdów. Jednym z nich jest czterokołowiec lekki, na który przysługują inne uprawnienia. Co to jest czterokołowiec lekki i kto może nim jeździć? Czym się on różni od czterokołowca?
Czterokołowiec lekki – co to takiego?
Definicję czterokołowca lekkiego znajdziemy w art. 2 pkt 42c ustawy Prawo o ruchu drogowym. Wyróżnia ona przy tym dwa rodzaje tych pojazdów – czterokołowca lekkiego oraz czterokołowca. By dowiedzieć się, czym jest czterokołowiec lekki, warto zajrzeć do punktu 42b celem poznania definicji czterokołowca. Jest to „pojazd samochodowy przeznaczony do przewozu osób lub ładunków, z wyłączeniem samochodu osobowego, ciężarowego i motocykla, którego masa własna nie przekracza:
- w przypadku przewozu rzeczy – 550 kg;
- w przypadku przewozu osób – 400 kg.”
Z kolei czterokołowiec lekki jest czterokołowcem, którego masa własna nie przekracza 350 kg i konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h. Ten drugi element jest szczególnie istotny, gdyż niektóre czterokołowce co prawda spełniają wymagania odnośnie wagi dla czterokołowców lekkich, ale wyposażone są w silniki umożliwiające rozwinięcie większych prędkości. Odpowiednie rozdzielenie tych pojazdów jest kluczowe z tego względu, że na obydwa typy tych pojazdów obowiązują inne kategorie prawa jazdy.
Jakie prawo jazdy na czterokołowiec lekki?
Uprawnienia do kierowania czterokołowcami lekkimi daje już pierwsze możliwe do zrobienia prawo jazdy, czyli kategoria AM. Do kursu na nią mogą przystąpić osoby w wieku 13 lat i 9 miesięcy, ale egzamin na prawo jazdy AM mogą zdawać dopiero po ukończeniu 14 roku życia. Co istotne, uprawnia ono do prowadzenia czterokołowców lekkich z przyczepami, ale tylko na terenie Polski. Oprócz tego rzecz jasna daje możliwość prowadzenia motorowerów. Warto zdawać sobie sprawę, że pojazdy mieszczące się w zakresie kategorii AM wchodzą w skład listy pojazdów, którymi można jeździć z innymi kategoriami prawa jazdy (np. A, B i pochodne oraz T), więc na czterokołowce lekkie nie trzeba osobno wyrabiać kategorii AM, gdy już mamy inną.
Czterokołowiec lekki na dowód. Czy to możliwe?
Co istotne, prawo nie dopuszcza możliwości kierowania czterokołowcami lekkimi na tzw. dowód. Oznacza to, że osoby pełnoletnie nie mogą nimi jeździć bez posiadania uprawnień – na czterokołowce lekkie wymagane jest co najmniej prawo jazdy AM. Bywa to mylące z uwagi na fakt, że osoby urodzone przed 19 stycznia 1995 roku mogą bez jakichkolwiek uprawnień prowadzić motorowery. Wynika to ze zmiany przepisów ze stycznia 2013 roku, które wprowadziły prawo jazdy AM zamiast karty motorowerowej. Ten przywilej nie dotyczy jednak czterokołowców lekkich.
Samochód dla 14-latka. Jaką homologację musi mieć czterokołowiec lekki?
W świetle ustawy Prawo o ruchu drogowym, czterokołowce lekkie muszą spełniać homologację L6e, a czterokołowce – L7e. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 168/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów dwu- i trzykołowych oraz czterokołowców dodatkowo rozdziela je na następujące typy:
- L6e-B, czyli lekki pojazd czterokołowy z zamkniętym przedziałem dla kierowcy i pasażerów dostępnym maksymalnie z trzech stron oraz maksymalną ciągłą mocą znamionową lub netto ≤ 6000 W;
- L6e-A, czyli lekki czterokołowiec drogowy niezgodny ze szczególnymi kryteriami klasyfikacji dla pojazdu L6e-B oraz o maksymalnej ciągłej mocy znamionowej lub netto ≤ 4 000 W.
Pojazdy homologowane jako L6e-B dodatkowo dzielone są na:
- L6e-BU, czyli lekki pojazd czterokołowy do celów użytkowych (pojazd użytkowy przeznaczony wyłącznie do transportu towarów);
- L6e-BP, czyli lekki pojazd czterokołowy do przewozu pasażerów (pojazd głównie przeznaczony do przewozu pasażerów).
Jaki quad to czterokołowiec lekki?
Niektórzy błędnie uważają, że czterokołowce lekkie to tylko i wyłącznie quady. Istotnie, część takich pojazdów spełnia wymogi stawiane czterokołowcom lekkim, ale na pewno nie można uznać, że jest nim każdy quad. Rynek obfituje w mnóstwo znacznie większych i mocniejszych quadów kwalifikowanych jako czterokołowce, a te można prowadzić dopiero z prawem jazdy B1 (od 16 lat). Quad spełniający wymogi czterokołowca musi ważyć maksymalnie 350 kg i rozwijać maksymalnie 45 km/h prędkości maksymalnej.
Oprócz quadów, do czterokołowców lekkich zaliczane są też tzw. mikrosamochody, czyli pojazdy o minimalnych wymiarach, napędzane niewielkimi silnikami. W Polsce występują one głównie pod markami Microcar, Aixam, Casalini, Ligier czy Piaggio. Oferowane są także czterokołowce lekkie z napędem elektrycznym lub z nadwoziem otwartym.
Czy na drodze ekspresowej można poruszać się czterokołowcem lekkim?
Czterokołowce lekkie mogą jeździć po drogach publicznych i w strefach ruchu/zamieszkania na tych samych zasadach jak inne pojazdy. Zabronione jest jednak poruszanie się nimi po drogach ekspresowych i autostradach – podobnie zresztą jak motorowerami. Oprócz tego nie można nimi jeździć po lasach (oprócz wytyczonych i oznakowanych dróg publicznych i leśnych), po plażach, po wałach przeciwpowodziowych i po terenie parku krajobrazowego/narodowego. Jeśli posiadamy czterokołowiec lekki bez dachu i pasów bezpieczeństwa, jeżdżąc nim musimy pamiętać o zakładaniu kasku. Z kolei gdy wieziemy nim dziecko do 7 lat, nie można przekraczać 40 km/h (lub 20 km/h w strefie zamieszkania).
Redakcja poleca:
