NIK bije na alarm. 1386 km niechcianych dróg w Polsce

21 sierpnia 2018

W ostatnich latach oddano w Polsce do użytku wiele kilometrów dróg ekspresowych i autostrad. Równoległe do nich drogi krajowe przekazano samorządom, które niestety nie dbają o nie w należyty sposób – wynika z raportu NIK.

Wraz z tzw. starodrożami (droga krajowa, która w związku z wybudowaniem nowego odcinka drogi utraciła dotychczasową kategorię) władze lokalne nie otrzymały środków na ich utrzymanie. Oznacza to, że za wszelkie naprawy nawierzchni i infrastruktury, jak również za bieżące utrzymanie (np. odśnieżanie) muszą płacić we własnym zakresie. Doszło do tego, że niektóre samorządy, wiedząc , że szykują się duże wydatki, podejmowała próby zablokowania lub opóźniania przejęcia dróg. Obecnie zarząd dróg wojewódzkich w Łodzi tylko na bieżące utrzymanie starodroży wydaje 3,3 mln zł.

Jak podaje NIK, w latach 2004-2017 samorządy otrzymały w zarząd 1386,3 km dróg krajowych, które przestały pełnić swoją dotychczasową funkcję. Kontrole NIK wykazały, że ponad 60 proc. skontrolowanych zarządców dróg nie prowadziło wymaganych kontroli stanu technicznego starodroży, a blisko połowa nie zapewniła ich czytelnego i prawidłowego oznakowania.

Większość skontrolowanych samorządów nie wypełniała prawidłowo obowiązków zarządcy drogi na przejętych starodrożach – także tych, które w zasadniczy sposób wpływają na zapewnienie bezpieczeństwa. Nie dokonywano bowiem wymaganych kontroli dróg, w tym stanu technicznego. Blisko połowa zarządców nie miała projektów organizacji ruchu dla wszystkich przejętych odcinków dróg, będących podstawowym dokumentem dotyczącym zarządzania ruchem, regulującym ustawienie znaków drogowych w terenie. Czterech zarządców w ogóle nie miało zatwierdzonej organizacji ruchu, natomiast u ośmiu dokument taki istniał tylko dla części przejętych odcinków starodroży. Brak zatwierdzonej organizacji ruchu może powodować niewłaściwe umiejscowienie znaków na drodze, a w konsekwencji zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego.

Mimo że wzdłuż starodroży powstały alternatywne drogi, bezpieczeństwo na starych drogach krajowych nie uległo radykalnej poprawie. Co prawda wyraźnie spadła liczba wypadków ze skutkiem śmiertelnym, jednak wciąż dochodzi do wielu kolizji, których uczestnicy odnoszą rany.

Przeprowadzone w trakcie kontroli NIK oględziny starodroży wykazały szereg nieprawidłowości w oznakowaniu pionowym i poziomym. Stwierdzono je w 20 spośród 26 jednostek objętych kontrolą. W szczególności dotyczyły one ustawienia pionowych znaków drogowych niespełniających wymogów określonych przepisami (znaki wyblakłe, zniszczone), rozmieszczenia znaków niezgodnie z zatwierdzoną organizacją ruchu oraz braków w oznakowaniu w stosunku do informacji zawartych w projektach organizacji ruchu. Widoczne, sprawne i umieszczone zgodnie z przepisami oraz zatwierdzoną organizacją ruchu oznakowanie pionowe i poziome stanowi kluczowy element zapewniający bezpieczeństwo uczestników ruchu na drodze – podkreśla NIK.

Stan techniczny nawierzchni większości odcinków starodroży był dobry (40%) lub zadowalający (47%). Stan nawierzchni 13% odcinków został oceniony jako niezadowalający.