Jaki olej do kompresora? Nie można zapominać o wymianie

Kompresory (sprężarki powietrza), tak jak większość urządzeń, wymagają wymiany oleju. Jaki olej wybrać do kompresora i co ile go wymieniać?

Kompresory coraz częściej znajdują się na wyposażeniu garażów w gospodarstwach domowych. Nic dziwnego, bo to bardzo przydatne urządzenia, którymi można skutecznie oczyścić coś z rozległych zanieczyszczeń, np. z grubej warstwy kurzu. Sprężarki powietrza przydają się przy tym użytkownikom samochodów. Po dokupieniu odpowiedniego pistoletu można nimi chociażby błyskawicznie uzupełnić poziom ciśnienia w oponach. Jeśli ktoś ma kilka pojazdów, własny kompresor będzie o wiele wygodniejszy niż częste jeżdżenie na urządzenia przy stacjach benzynowych.

Biorąc pod uwagę często atrakcyjne ceny sprężarek powietrza, wcale nie dziwi ich rosnąca popularność. Przed zakupem warto jednak przyjrzeć się temu urządzeniu i ocenić, czy wygospodarujemy na niego miejsce, np. w garażu albo w piwnicy. Gdy ocenimy, że „nie zabierze” on dużo przestrzeni, weźmy jeszcze pod uwagę późniejsze czynności serwisowe przy kompresorze. Podobnie jak większość urządzeń mechanicznych, także sprężarka powietrza wymaga bowiem chociażby wymiany oleju. Jak często należy to robić i jaki olej wybrać do kompresora? Poniżej odpowiadamy na te pytania.

Olej do kompresora (sprężarki). Do czego jest potrzebny?

Olej w kompresorze pełni podobne funkcje jak w silniku samochodowym lub zastosowanym w innym urządzeniu (np. kosiarce). Jego główne zadanie to zapobieganie powstawaniu tarcia na skutek bezpośredniego kontaktu współpracujących ze sobą podzespołów, czyli zapewnienie tym elementom odpowiedniego smarowania. Olej przy okazji wychładza urządzenie, wypłukuje z wnętrzności zanieczyszczenia i zabezpiecza przed powstawaniem korozji.

W przypadku kompresorów wytwarzających sprężone powietrze można jednak wytypować kilka rodzajów tego typu urządzeń różniących się budową i zasadą działania. Każda z takich sprężarek wymaga tym samym innego typu oleju, który zapewni właściwe warunki pracy. Przykładowo, olej do sprężarki tłokowej powinien charakteryzować się wysoką odpornością na utlenianie i spienianie, a w środku smarnym do kompresorów łopatkowych ważna jest formuła sprzyjająca likwidacji wszelkich osadów. Z kolei do sprężarek śrubowych powinno się aplikować olej o dobrych właściwościach uszczelniających i parametrach wspomagających wychładzanie sprężanego powietrza.

Jaki olej do kompresora?

W środkach smarnych przeznaczonych do kompresorów należy weryfikować takie parametry jak klasa lepkości oraz temperatura zapłonu. W przypadku sprężarek tłokowych rekomendowane są z reguły oleje o klasie lepkości 100 i najniższą temperaturą zapłonu na poziomie 220°C. Z kolei środki do kompresorów łopatkowych i śrubowych powinny mieć klasę lepkości 68 i najniższą temperaturę zapłonu 210°C. Niezależnie od tych parametrów, należy zawsze dobierać oleje przeznaczone do konkretnych typów urządzeń – czyli np. do kompresorów tłokowych produkty przystosowane do pracy w sprężarkach tłokowych. Wiele informacji na temat zalecanego oleju do kompresora powinno się znaleźć w instrukcji obsługi urządzenia.

Podobnie jak w przypadku innych olejów, także te do kompresorów dzielą się na syntetyczne i mineralne. Syntetyczne środki wykazują lepszą odporność na działanie wysokich temperatur i tym samym zalecane są do urządzeń pracujących pod większymi obciążeniami, o podwyższonych parametrach. Do użytku domowego powinien jednak wystarczyć tańszy olej mineralny. Trzeba jedynie pamiętać, że szybciej od syntetycznego traci on swoje pierwotne właściwości i z tego powodu powinien być wymieniany częściej.

Co ile wymieniać olej w kompresorze?

Producenci sprężarek powietrza zazwyczaj dokładnie określają resurs „jednego” oleju w instrukcji obsługi kompresora. Może być on podany w godzinach (np. 500 godzin) lub w motogodzinach (np. 2000-3000 motogodzin). Jeśli z kompresora nie korzystamy zbyt często, można przyjąć, że olej mineralny powinno się wymieniać co roku, a olej syntetyczny – nawet co 2 lata. Przed kupnem droższego oleju trzeba jednak zweryfikować, czy producent dopuszcza zastosowanie go w urządzeniu.

Wymiana oleju w kompresorze. Jak to zrobić samemu?

Do większości niewielkich kompresorów użytkowanych sporadycznie w domu (o pojemności 20-50 l) z reguły „wchodzi” kilkaset ml oleju – od ok. 300 ml do małych sprężarek do ok. 600 ml w przypadku większych urządzeń. Przed przystąpieniem do prac związanych z wymianą lub uzupełnieniem poziomu oleju w kompresorze sprawdźmy w instrukcji obsługi lokalizacje otworów spustowych i wlewowych oleju. Po zlaniu starego środka smarnego trzeba zakręcić korek spustowy i rozpocząć nalewanie nowego oleju. Jego poziom powinien być widoczny na fabrycznym wskaźniku lub wzierniku. Jeśli go nie ma, trzeba na bieżąco sprawdzać jego ilość na prostszym mechanizmie prętowym (podobnym do samochodowego bagnetu). Olej należy uzupełniać aż do uzyskania poziomu wymaganego na wskaźnikach.