HEV, PHEV, MHEV, BEV, FCEV, hybrydy, hybrydy plug-in, mikrohybrydy… Czy też gubisz się w tych nazwach? Wyjaśniamy, co oznaczają te skróty w samochodach hybrydowych i elektrycznych.
Elektromobilność to termin bardzo pojemy, który – w dużym uproszczeniu – określa pojazdy wprawiane w ruch z wykorzystaniem silników elektrycznych. Napędy elektryczne podzielić można na trzy grupy:
- EV/BEV (ang. Electric Vehicle/Battery Electric Vehicle), czyli zasilane energią z akumulatorów;
- HEV (ang. Hybrid Electric Vehicle), PHEV (ang. Plug-in Hybrid Electric Vehicle) oraz MHEV (ang. Mild Hybrid Electric Vehicle), czyli hybrydowe;
- FCEV (ang. Fuel Cell Electric Vehicle), czyli na ogniwa paliwowe.
Samochody elektryczne (EV/BEV) – czym się wyróżniają?
Pojazdy zasilane energią z akumulatorów (EV/BEV) napędzane są silnikami elektrycznymi, a energia potrzebna do ich zasilania (jak i elektroniki pokładowej) magazynowana jest w odpowiednich akumulatorach. Nie wykorzystują wobec tego żadnego spalinowego „wspomagacza” i nie emitują żadnych szkodliwych substancji, stąd nazywane są pojazdami zeroemisyjnymi. Dla ich wyróżnienia w Polsce przysługują im tzw. zielone tablice rejestracyjne dla aut elektrycznych.
Przykładem samochodu wykorzystującego elektryczny rodzaj napędu jest chociażby obecna na rynku od 2020 r. Skoda Enyaq iV. W ostatnich latach producenci przedstawili bardzo wiele modeli z elektrycznym źródłem napędu i obecnie nie można narzekać na monotonię. Spośród popularnych „elektryków” da się wyróżnić Nissana Leafa, BMW i3, Renault Zoe, Teslę Model S/3/X, a także Volkswagena ID.3/ID.4/ID.5, Forda Mustanga Mach-E, Hondę e, Kię e-Soul i wiele innych.
Jak podróżować samochodem elektrycznym? Garść przydatnych porad
Samochody hybrydowe – czy jest hybryda szeregowa i równoległa?
Samochody hybrydowe (HEV, PHEV i MHEV) to z kolei pojazdy, w których silnik spalinowy jest wspomagany silnikiem elektrycznym (niekoniecznie jednym). Hybrydy można podzielić na kilka podgatunków. W zasadzie stosuje się dwa rodzaje podziału – pierwsza określa rodzaj przeniesienia napędu. I tak wyróżniamy następujące typy aut hybrydowych:
Hybryda szeregowa
Do jej napędu służy silnik elektryczny. Silnik spalinowy działa tu wyłącznie jako agregat prądotwórczy i służy do doładowywania akumulatora (przykład: Nissan Qashqai e-POWER). Taki napęd sprawdza się zwłaszcza w mieście – w warunkach nieustannego zatrzymywania się i ruszania charakteryzuje się lepszą sprawnością niż silnik spalinowy.
Hybryda równoległa
Do napędu służy głównie silnik spalinowy, a elektryczny go wspomaga. Przy wyższych prędkościach legitymuje się wyższą efektywnością niż hybryda szeregowa, ponieważ jest w stanie wykorzystać połączoną moc oby silników (przykład: Honda Insight I generacji).
Hybryda mieszana (szeregowo-równoległa)
Może przełączać się między trybami pracy szeregowej lub równoległej i tym samym wykorzystywać zalety obu poprzednich rodzajów napędu hybrydowego: szeregowego i równoległego. To oznacza, że pojazd może być napędzany za pomocą albo silnika elektrycznego, albo spalinowego, albo za pomocą obu (przykład: Toyota Prius).
Samochody hybrydowe (HEV, PHEV, MHEV) – czym się różnią?
Drugą klasyfikacją napędów hybrydowych jest ta, która uwzględnia stopień zelektryfikowania spalinowej jednostki napędowej. Podział samochodów hybrydowych jest wtedy następujący:
Mikrohybryda
To standardowy silnik spalinowy wzbogacony o system start-stop i układ odzyskiwania energii z hamowania. System wykorzystuje tę energię do podładowania akumulatora 12V, a tym samym pozwala na pewne ograniczenie zużycia paliwa i obniżenie emisji CO2. To rozwiązanie stosuje w kilku modelach m.in. Audi.
Downsizing i miękka hybryda – czy to sposób na oszczędzanie?
MHEV (mild-hybrid, czasem zwana miękką/łagodną hybrydą)
Wyposażona jest w silnik spalinowy i to on jest głównym źródłem mocy przekazywanej na koła. Silnik elektryczny pełni jedynie rolę wspomagającą, na przykład podczas przyspieszania. Takie samochody wyposażane są w dodatkowy akumulator o powiększonej pojemności, by efektywniej wykorzystać energię z hamowania. To dodatkowo obniża zużycie paliwa i emisję dwutlenku węgla.
Przykłady: Skoda Octavia e-Tec, Volvo V90 B5, Subaru Forester e-Boxer, Suzuki Swift Hybrid
HEV (hybryda)
Standardowa hybryda również składa się z silnika spalinowego i elektrycznego, z tym że potrafi ona pokonywać pewne odcinki (zazwyczaj kilkukilometrowe) korzystając jedynie z napędu elektrycznego. Jej zasięg na silniku elektrycznym ogranicza jedynie pojemność akumulatorów. Ładowane one są podczas jazdy w trybie spalinowym i drogą hamowania rekuperacyjnego.
Przykłady: Toyota Yaris Hybrid, Toyota Corolla Hybrid, Toyota Prius, Lexus NX 300h, Honda Civic Hybrid
PHEV (hybryda plug-in)
Z technicznego punktu widzenia, hybryda plug-in to po prostu rozbudowany napęd hybrydowy. Różnica jest taka, że o ile w zwykłej hybrydzie ładowanie baterii odbywa się jedynie podczas odzyskiwania energii z hamowania (bądź z pracującego silnika spalinowego), akumulator w plug-inach można podładować z zewnętrznego źródła prądu, np. z domowego gniazdka. Obecnie, z uwagi na dość pojemne akumulatory, większość hybryd plug-in jest w stanie pokonać ok. 50 km wyłącznie siłami jednostki elektrycznej.
Przykłady: Audi A3 e-tron, BMW 330e, Mercedes GLE 550e, Porsche Panamera S E-hybrid, Toyota Prius PHEV, Volvo XC90 T8
Ile „na prądzie” przejadą hybrydy plug-in? Zobacz ranking
FCEV – czym jest samochód na ogniwa paliwowe?
Samochód na ogniwa paliwowe (FCEV), podobnie jak samochód elektryczny, napędzany jest silnikiem elektrycznym. Różnicą jest jednak sposób magazynowania i pozyskiwania energii. W FCEV akumulatory zostają zastąpione zbiornikami na wodór. Ten, w wyniku reakcji chemicznej w ogniwach paliwowych, zamienia się w prąd i parę wodną. W teorii brzmi to jak idealne rozwiązanie do napędu auta, jednak w praktyce stopień skomplikowania konstrukcji, wysokie koszty produkcji i skromna infrastruktura powodują, że zasilanie wodorem to raczej odległa przyszłość.
Przykład: Toyota Mirai, Hyundai Nexo.
