Wśród szerokiej gamy typów silników, unikalną i bardzo ciekawą konstrukcją wyróżnia się bokser. Poznajmy bliżej ten typ silnika.
Wśród szerokiej gamy konstrukcji silników, silnik bokser wyróżnia się unikalną, płaską konfiguracją, w przeciwieństwie do popularnych konfiguracji rzędowych i w kształcie litery V. Termin „bokser” pochodzi od pracy silnika, w której tłoki poruszają się razem do wewnątrz i na zewnątrz, podobnie jak ramiona boksera. Silniki tego typu mają swoje ogromne zalety, ale i zauważalne wady, a marką, która prawdopodobnie najbardziej rozsławiła tą ciekawą konstrukcję, jest oczywiście Subaru. Zacznijmy zatem od małej dawki historii, aby potem przejść do kwestii technicznych.
Historyczna ewolucja silnika bokser
Według różnych źródeł, istnienie silnika typu bokser rozpoczęło się pod koniec XIX wieku, a jego wynalezienie przypisuje się Karlowi Benzowi, współzałożycielowi Mercedes-Benz. Początkowo znany jako „silnik przeciwstawny”, zadebiutował w 1899 roku w modelu Mercedes-Benz Dos-à-Dos, wykazując obiecujący potencjał w zastosowaniach motoryzacyjnych. Pomimo początkowej atrakcyjności, Mercedes-Benz w późniejszym czasie skupił się na silnikach rzędowych, ale historia silnika bokser była daleka od zakończenia. Na przełomie lat 30- i 40-tych ubiegłego wieku Volkswagen wskrzesił konstrukcję typu bokser, wprowadzając chłodzony powietrzem silnik o pojemności 1,1 litra w Volkswagenie Beetle. Mniej więcej w tym samym czasie Porsche przyjęło silnik typu bokser, początkowo w modelu 356-001, a później uczyniło go synonimem kultowego Porsche 911, z sześciocylindrową konfiguracją boksera. Subaru poszło w jego ślady w 1970 roku z modelem FF-1, co zapoczątkowało długą współpracę z silnikami typu bokser, które stały się znakiem rozpoznawczym tożsamości Subaru.
Silnik typu bokser – co to znaczy?
Silnik typu bokser, czyli silnik przeciwstawny, charakteryzuje się cylindrami ułożonymi płasko po obu stronach centralnego wału korbowego. Taka konstrukcja ułatwia jednoczesny ruch przeciwległych tłoków do wewnątrz i na zewnątrz, co prowadzi do efektu samorównoważenia, który minimalizuje wibracje jednostki napędowej. Niski profil silnika typu bokser pozwala na obniżenie środka ciężkości, poprawiając stabilność i prowadzenie pojazdu, zwłaszcza podczas pokonywania zakrętów.
Czym wyróżnia się silnik bokser?
W przeciwieństwie do kompaktowej i pionowej konstrukcji silników rzędowych lub dość obszernej gabarytowo konfiguracji silników w kształcie litery V, silnik typu bokser rozkłada się poziomo. Ten płaski układ ma zarówno zalety, jak i wady. Podczas gdy nisko położony środek ciężkości i wyważona praca są znaczącymi zaletami, bokser stoi przed wyzwaniami związanymi ze skalowaniem pojemności silnika w celu zwiększenia mocy, ze względu na dużą szerokość. Ponadto jego orientacja pozioma jest zwykle bardziej złożona, co zwiększa koszty produkcji i konserwacji w porównaniu z prostszymi konfiguracjami rzędowymi i w układzie V.
Silnik bokser – wady i zalety
Silniki typu bokser są znane z kilku godnych uwagi zalet. Najważniejszą z nich jest nisko położony środek ciężkości, który znacznie poprawia stabilność pojazdu i prowadzenie na drodze. Płaska konstrukcja przyczynia się również do lepszego wyważenia podczas pracy, minimalizując uciążliwe wibracje, które mogą nękać inne typy silników. Pod względem operacyjnym mają one tendencję do płynniejszej pracy, zapewniając bardziej wyrafinowane wrażenia z jazdy. Dodatkowo, z punktu widzenia bezpieczeństwa, ich płaska konstrukcja przyczynia się do zmniejszenia ryzyka „wtargnięcia” silnika do kabiny podczas silnych zderzeń czołowych.
Oczywiście są również wady. Poziomy układ silników typu bokser stwarza ograniczenia w skalowaniu pojemności silnika. To nieodłączne ograniczenie konstrukcyjne utrudnia znaczne zwiększenie mocy bez znacznego zwiększenia powierzchni zajmowanej przez silnik. Poza tym sama natura konfiguracji boksera oznacza, że jest on bardziej złożony i skomplikowany. Ta dodatkowa złożoność może zawyżać koszty badań, rozwoju i konserwacji, obciążając finansowo zarówno producentów, jak i właścicieli. Dla tych, którzy wolą zajmować się pracami mechanicznymi w swoim garażu, specyficzny układ boksera może być mniej przyjazny. Rutynowe zadania, takie jak wymiana świec zapłonowych, stają się bardziej uciążliwe ze względu na skomplikowany układ silnika, co czyni go mniej atrakcyjnym dla majsterkowiczów.
Silnik bokser. Podsumowanie
Silnik typu bokser, ze swoją unikalną konstrukcją i zaletami mechanicznymi, wyrzeźbił niszę w sektorze motoryzacyjnym, zwłaszcza wśród producentów takich jak Subaru i Porsche. Pomimo zalet w zakresie wyważenia i stabilności, jego złożoność i wyzwania związane z obsługą techniczną ograniczyły jego powszechne zastosowanie. Niemniej jednak, dla tych, którzy cenią sobie płynną, zrównoważoną jazdę z doskonałym prowadzeniem, pojazd napędzany bokserem może być idealnym wyborem.
Redakcja poleca:
Silnik dwusuwowy. Co to jest dwusuw?
DOHC. Co to za typ silnika? Jak działa DOHC?
