Usterka turbo nie zawsze oznacza konieczność wymiany: można pokusić się o regenerację turbosprężarki. Jaka jest cena tej usługi? Czy regeneracja turbiny pomoże?
Czasy się zmieniają, a wraz z nim preferencje w motoryzacji. Jednym z kilku takich „znaków czasu” jest powszechne stosowanie w silnikach turbosprężarek. Jeszcze 20, nawet 15 lat temu ten element był zarezerwowany wyłącznie dla turbodiesli i mocnych wersji benzynowych. Później turbo systematycznie trafiało do coraz mniejszych silników, nierzadko będących podstawowymi napędami samochodów kompaktowych i miejskich. W efekcie bardzo trudno znaleźć nowe auto z silnikiem bez turbosprężarki. Przed jej stosowaniem wyraźnie wzbrania się jedynie Mazda, która stawia na rozwój jednostek wolnossących i dzięki temu na stałe grono zwolenników. Turbosprężarek nie znajdziemy też w większości hybryd, gdyż tam jej nieobecność rekompensuje „zastrzyk mocy” od silnika elektrycznego.
Chcąc kupić auto – zarówno nowe, jak i używane w młodym wieku – musimy jednak przyjąć, że pod jego maską „gości” silnik wyposażony w turbodoładowanie. Czy to źle? Jak to zwykle bywa, to zależy. Jednostka wspomagana turbosprężarką bez wątpienia zapewnia lepsze osiągi, ma bardziej „agresywną” charakterystykę pracy i daje większą przyjemność z jazdy. Z drugiej strony obecność turbosprężarki potrafi zwiększyć zapotrzebowanie na paliwo (szczególnie gdy wykorzystujemy potencjał turbodoładowanego silnika) i wymaga od użytkownika intensywniejszej uwagi (m.in. pilnowania poziomu oleju i stosowania środków smarnych dobrej jakości), a także wdrożenia w życie czynności mających na celu wydłużenie żywotności turbosprężarki (słynne czekanie, aż turbo „ostygnie”, czy też łagodne traktowanie zimnego silnika).
Jak wydłużyć trwałość turbosprężarki? Stosuj te rady!
Inna sprawa, że turbosprężarka jest kolejnym podzespołem silnika, który może się zepsuć – a tak się prędzej czy później stanie z uwagi na dosyć skomplikowaną konstrukcję. Choć dbanie o ten element pozwoli cieszyć się sprawnym turbo przez naprawdę duże przebiegi, pierwsze oznaki zużycia turbo zazwyczaj pojawiają się po przekroczeniu 200 tys. km. Na to nie ma reguły, gdyż skrajne zaniedbania zniszczą turbosprężarkę znacznie wcześniej: może to także nastąpić w wyniku wady fabrycznej silnika, wskutek której ubywa w nim oleju (np. poprzez wycieki).
Awaria turbosprężarki przeważnie wynika z uszkodzenia lub rozszczelnienia się wirnika turbo, wyeksploatowania łożysk albo usterki układu zmiennej geometrii łopatek (takowego nie znajdziemy we wszystkich turbosprężarkach: stosowano je przeważnie w podzespołach do mocniejszych silników, tj. powyżej 120 KM). Możliwe są także niedomagania elementów sterujących np. przepływem nadmiaru spalin lub elektronicznych modułów turbosprężarki.
Które turbo jest lepsze – ze stałą czy zmienną geometrią?
Uszkodzona turbosprężarka – objawy
Awarię turbo można w dość łatwy sposób rozpoznać po charakterystycznych objawach. Do turbosprężarki trzeba zajrzeć, gdy:
- z okolic turbo słychać gwizdy, szumy lub inne nietypowe odgłosy (po wkręceniu silnika powyżej 1500 obr./min.);
- silnik nierównomiernie rozwija moc;
- silnik przechodzi w tryb awaryjny;
- z rury wydechowej wydobywa się intensywny dym (czarny lub niebieski);
- silnik spala olej;
- stwierdzimy obecność oleju na przewodach między turbosprężarką a intercoolerem.
Powyższych objawów lepiej nie lekceważyć z dwóch istotnych powodów. Po pierwsze, jeśli zareagujemy w porę, być może uda się jeszcze „uratować” turbosprężarkę i ją zregenerować, co będzie o wiele tańsze od wymiany na nowy element. Po drugie, jazda z zepsutym turbo jest nie tylko frustrująca, ale i niebezpieczna. Przepuszczająca olej turbosprężarka może przyczynić się do tzw. rozbiegania diesla – spektakularnego zjawiska nierzadko kończącego się kompletną destrukcją silnika.
Diagnostyki wyżej wymienionych objawów lepiej nie podejmować samemu, tylko odstawić samochód do warsztatu, najlepiej specjalizującego się w naprawach turbosprężarek. Jeśli potwierdzi się, że to właśnie turbo jest winowajcą problemów, warto uzgodnić z mechanikiem sens wymiany turbosprężarki: być może da się ją jeszcze zregenerować i przywrócić do pełnej sprawności, a to bardzo prawdopodobne w przypadku wczesnego wykrycia problemów z turbo. Ma to sens zwłaszcza po rozeznaniu w cenach nowych turbosprężarek – potrafią kosztować od 700 do 8 tys. zł, choć z reguły oznaczają wydatek 2-5 tys. zł.
Regeneracja turbosprężarek – na czym polega?
Proces regeneracji turbosprężarki obejmuje kilka czynności. W pierwszej kolejności wyjmuje się ją z samochodu i weryfikuje stan zużycia: najpierw wzrokowo, potem przy użyciu odpowiednich narzędzi. Mechanik sprawdza m.in. luz osiowy i promieniowy wirnika turbo oraz parametry układu regulacji ciśnienia doładowania. Później turbosprężarkę rozbiera się na części pierwsze i ocenia, które części trzeba wymienić, a które wystarczy przeczyścić i zamontować z powrotem. Wymianie podlegają uszkodzone elementy oraz tzw. pakiet startowy, czyli łożyska ślizgowe i uszczelnienia turbosprężarki. Następnie przeprowadzane jest doważanie układu wirującego turbo w warunkach podobnych do tych, jakie panują po zamontowaniu w silniku. Ostatni etap to zamontowanie złożonej i wyregulowanej turbosprężarki w aucie przy użyciu nowych śrub i innych elementów montażowych.
Regeneracja turbiny – cena
Regeneracja turbosprężarki zazwyczaj pochłania z portfela od ok. 300 do 1000 złotych. Koszt usługi uzależniony jest od stawek za robociznę w konkretnych warsztatach oraz cen części, które trzeba wymienić w turbosprężarce. Na tle kwot, jakie trzeba uiścić za nowe turbo, nie jest to duży wydatek. Z reguły da on pewność, że kondycja „starej” turbosprężarki zbliży się do elementu fabrycznie nowego. Wiarę temu dają nawet autoryzowane stacje obsługi, w których można kupić turbosprężarki po regeneracji fabrycznej.
Redakcja poleca:
Uszkodzona turbosprężarka – objawy. Jak rozpoznać awarię turbo?
