Każdy czterosuwowy silnik ma odpowietrzenie skrzyni korbowej, które jest powszechnie znane jako odma. Uszkodzenie tego elementu może być tragiczne w skutkach!
Do poprawnej pracy silnika konieczne jest odprowadzanie gazów czy nadmiernego ciśnienia ze skrzyni korbowej. Ponieważ te gazy to opary oleju, ze względów ekologicznych nie można uwalniać ich do atmosfery – są kierowane do układu dolotowego, by po zaciągnięciu do cylindrów ulec spaleniu. Póki odma działa dobrze, a zwykle ma to miejsce, można zapomnieć o jej istnieniu. Niestety wielu kierowców, a także mechaników zapomina, że nie jest to całkowicie bezobsługowy element. Instrukcje serwisowe nakazują okresowe czyszczenie czy wręcz wymienianie całej odmy lub separatora oleju, jeżeli jego konstrukcja uniemożliwia oczyszczenie go.
Odma może całkowicie stracić drożność. Często dochodzi do tego zimą, kiedy na zimnych elementach jednostki napędowej skrapla się para wodna, a jeżeli samochód jest używany wyłącznie na krótkich odcinkach, nie ma ona szans na odparowanie. Jeżeli dojdzie do zapchania odmy, ciśnienie w skrzyni korbowej znajdzie sobie najkrótszą drogę ucieczki. Może być nią otwór bagnetu olejowego lub jedno z uszczelnień. W każdym przypadku wielce prawdopodobne jest wypchnięcie wraz z nadmiarem ciśnienia także oleju, co tworzy ryzyko zatarcia silnika. Niedrożność odmy może sprzyjać także wypychaniu oleju poprzez nieszczelne pierścienie tłokowe do komór spalania, co spowoduje zwiększone spalanie środka smarnego.
W układzie odpowietrzenia skrzyni korbowej może znajdować się też niewielki zawór zwrotny, znany też jako zaworek PCV, który uniemożliwia przedostawanie się nadciśnienia w układzie dolotowym, które jest generowane przez pracujące turbo, do skrzyni korbowej. Jeżeli nie działa on prawidłowo, wewnątrz silnika będzie panowało duże ciśnienie.
Jakie są objawy uszkodzenia odmy? Niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi, bo dużo zależy od silnika i skali uszkodzenia. Typowe objawy uszkodzenia odmy to spalanie oleju, wycieki oleju, niebieskawe dymienie z wydechu, wypychanie bagnetu do pomiaru stanu oleju, świecąca się kontrolka check engine, falujące obroty na biegu jałowym czy syczenie przez 1-2 sekundy po wyłączeniu silnika, co jest spowodowane uchodzeniem nadmiaru ciśnienia ze skrzyni korbowej. Bezpośrednio po zgaszeniu silnika można spróbować odkręcić też korek wlewu oleju. Jeżeli stawia duży opór lub słychać, że w momencie odkręcania spod korka ulatują gazy pod ciśnieniem, warto zainteresować się odmą. Szerokie spektrum objawów oraz zwykle niski koszt wymiany lub czyszczenia odmy sprawiają, że to właśnie od kontroli tego elementu warto rozpocząć diagnostykę.
Redakcja poleca: Czujnik położenia wałka rozrządu: gdzie jest? Objawy usterki
Nie jesteśmy w stanie podać jednego konkretnego przepisu jak wymienić odmę. Jej konstrukcje mogą być skrajnie różne. Odma może znajdować się z przodu lub z tyłu silnika, mieć formę jednego elementu, posiadać wężyk czy być w dużej mierze zintegrowanym podzespołem z deklem zaworowym. Kto chciałby samodzielnie wymienić odmę, nie powinien mieć z tym problemów – w sieci nie brakuje obszernych poradników dotyczących konkretnych modeli. Są dostępne również jako wideo.
