Dociekliwe osoby chętnie sprawdzają, jaki rodzaj rozrządu posiada dana jednostka napędowa. Przykładem może być OHC. Co to jest OHC i jak działa?
Co to jest rozrząd OHC? Czym się różni od OHV?
OHC, czyli Overhead Camshaft, to rodzaj układu rozrządu w silnikach spalinowych, w którym wałek (lub wałki) rozrządu umieszczone są bezpośrednio w głowicy silnika. Jest to alternatywna konstrukcja w stosunku do tradycyjnego układu OHV (Overhead Valve), gdzie wałek rozrządu umieszczony jest w bloku silnika. OHC jest również często określane jako SOHC (Single Overhead Camshaft) lub DOHC (Double Overhead Camshaft), w zależności od liczby wałków rozrządu. W SOHC stosuje się jeden wałek rozrządu, natomiast w DOHC – dwa wałki rozrządu. Za napędzanie wałka/wałków odpowiada napęd rozrządu, realizowany za pośrednictwem paska lub łańcucha rozrządu, ewentualnie kół zębatych.
Zasada działania OHC
Każda konstrukcja silnika ma swoje charakterystyczne rozwiązania. W przypadku silników z układem rozrządu OHC jest to m.in.
- Umieszczenie wałków rozrządu w głowicy cylindrów. OHC oznacza, że wałek/wałki rozrządu, czyli elementy sterujące otwieraniem i zamykaniem zaworów, są umieszczone bezpośrednio w głowicy silnika, podczas gdy w tradycyjnym układzie OHV wałek ten znajduje się w bloku silnika. Z tego powodu OHC bywa nazywany głowicowym wałkiem rozrządu lub górnym wałkiem rozrządu.
- Bezpośredni napęd zaworów. Wałki rozrządu OHC są bezpośrednio połączone z zaworami, co oznacza, że nie ma potrzeby stosowania dodatkowych dźwigni lub innych elementów mechanicznych, jak to ma miejsce w przypadku układu OHV.
- Precyzyjna kontrola zaworów. Dzięki bezpośredniemu umieszczeniu wałka/wałków rozrządu nad zaworami, OHC umożliwia precyzyjną kontrolę nad czasem i sekwencją otwierania i zamykania zaworów. To pozwala na lepszą efektywność silnika, poprawiając przepływ gazów i zwiększając wydajność.
Jakie są rodzaje układów OHC?
Istnieją dwa podstawowe rodzaje układu rozrządu OHC.
- SOHC (Single Overhead Camshaft). W SOHC znajduje się jeden wałek rozrządu w głowicy cylindrów, sterujący jednocześnie wszystkimi zaworami w cylindrach. Jest to prostsza konstrukcja, stosowana głównie w silnikach o niższej mocy.
- DOHC (Double Overhead Camshaft). W DOHC są dwa wałki rozrządu, zazwyczaj jeden steruje zaworami dolnymi, a drugi górnymi. Jest to bardziej zaawansowana i skomplikowana konstrukcja, stosowana w silnikach o wyższej wydajności.
Jakie są zalety i wady rozrządu OHC?
Jak każda technologia, również układ wałków rozrządu OHC ma swoje duże zalety, ale i znaczące wady.
Zalety OHC:
- Wyższe obroty silnika. Silniki OHC są zazwyczaj zdolne do osiągania wyższych obrotów niż silniki OHV (Overhead Valve), co może przyczynić się do lepszej wydajności i osiągów.
- Mniejsze zużycie paliwa. Dzięki lepszej kontroli nad procesem spalania, silniki OHC mogą być bardziej efektywne pod względem zużycia paliwa.
- Lżejsza konstrukcja. Konstrukcja silnika OHC może być lżejsza, co przyczynia się do lepszej dystrybucji masy pojazdu.
- Lepsza kontrola nad rozrządem. Umieszczenie wałków rozrządu nad głowicą cylindra umożliwia bardziej precyzyjną kontrolę nad otwieraniem i zamykaniem zaworów, co może poprawić efektywność spalania.
- Mniejsze straty energii. Silniki OHC mogą generować mniejsze straty energii związane z tłokami i korbowodem, co może wpłynąć na efektywność silnika.
- Większa moc. Dzięki lepszej kontroli nad procesem spalania oraz wyższym obrotom silniki OHC mogą generować większą moc w porównaniu do innych konstrukcji.
Wady OHC:
- Skomplikowana konstrukcja. Silniki OHC są zazwyczaj bardziej skomplikowane niż niektóre inne typy silników, co może wpłynąć na koszty produkcji, konserwacji i napraw.
- Większe zużycie paliwa w niższych obrotach. W porównaniu do niektórych silników OHV, silniki OHC mogą być mniej efektywne w niższych zakresach obrotów.
- Wyższe koszty napraw. Naprawy silników OHC mogą być kosztowniejsze ze względu na bardziej skomplikowaną konstrukcję i trudniejszy dostęp do niektórych elementów.
- Większe ryzyko awarii paska rozrządu. Silniki OHC często korzystają z paska rozrządu, który może wymagać regularnej wymiany. Jeśli pasek pęknie, może dojść do poważnych uszkodzeń silnika.
- Wymaga precyzyjnej konserwacji. Silniki OHC wymagają precyzyjnej konserwacji i regularnej wymiany oleju, co może wpłynąć na koszty utrzymania pojazdu.
Silnik OHC – podsumowanie
OHC to zaawansowany układ rozrządu stosowany w silnikach spalinowych, który umożliwia precyzyjną kontrolę nad ruchem zaworów. Dzięki bezpośredniemu umieszczeniu wałków w głowicy cylindrów ten układ przyczynia się do poprawy wydajności, mocy i reakcji silnika. OHC występuje w dwóch głównych odmianach: SOHC, gdzie jest jeden wałek rozrządu, oraz DOHC, gdzie są dwa wałki. Oba rodzaje mają swoje zalety i wady, a wybór zależy głównie od konkretnych wymagań i celów projektu silnika.
Polecamy również:
