Epoka silników wysokoprężnych dobiega końca, więc można spróbować wskazać najbardziej rasowe diesle w historii. Niektóre z nich zaskakują parametrami, a inne – oryginalną budową.
Na przestrzeni lat zainteresowanie silnikami wysokoprężnymi malało i rosło. Jednym z impulsów był kryzys paliwowy – braki na stacjach sprawiły, że kierowcy zaczęli bardziej przychylnym okiem spoglądać na diesle, które zapewniały jednak gorsze osiągi, a do tego miały niższą kulturę pracy. Z czasem otrzymały jednak turbodoładowanie oraz wydajny układ zasilania – bezpośredni wtrysk, pompowtryskiwcze czy Common Rail. Wszystko to diametralnie zmieniło parametry diesli, które dynamiką zaczęły dorównywać, a nawet przewyższać jednostki wysokoprężne.
Na przełomie wieków diesle miały nawet 60% udział w sprzedaży! Zaostrzanie norm emisji spalin, konieczność montowania DPF i innych elementów osprzętu oraz wynikające z tego rosnące koszty zakupu i utrzymania diesle w kombinacji z aferą dieselgate i parciem na rozwój elektromobilności zepchnęły diesle na margines. Można więc zaryzykować stwierdzenie, że wszystko najlepsze, co mieliśmy zobaczyć, już zobaczyliśmy.
Które z diesli są najlepsze w historii? Odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa. Kryteriów może być wiele – np. niski stopień skomplikowania czy bezawaryjność. My skupiliśmy się na wskazaniu najbardziej rasowych diesli. Przyjęliśmy założenie, że silniki powinny być „jakieś” – nie wystarczy, że mają osiem cylindrów i wysoką moc, jednak wskazane jest też, by otrzymały także innowacyjne rozwiązania techniczne oraz napędzały oryginalne samochody – np. o wyraźnie bardziej sportowym zacięciu od pozostałych wersji. Pod lupę wzięliśmy też w miarę współczesne, seryjnie produkowane samochody, które wciąż można kupić na rynku wtórnym oraz modele dostępne w Europie. W Ameryce również nie brakuje ciekawych diesli, jednak potężne pickupy z silnikami V8 rzadko trafiają do Europy.
Poniżej nasze subiektywne zestawienie najbardziej rasowych diesli
Diesel Seat 1.9 TDI Seat Sport
Jednostka doskonale znana wielu polskim kierowcom doczekała się flagowej wersji, która była oznaczana kodami BPX oraz BUK. Można spotkać się z informacjami, że silnik został zaprojektowany przez inżynierów Audi na potrzeby Seat Sport. Jedno jest w 100% pewne – trafiał wyłącznie do trzeciej odsłony Ibizy w wersji Cupra. Silnik był oferowany w okresie świetności diesli – na początku XXI wieku trwał boom na motory o zapłonie samoczynnym, a normy emisji nie były jeszcze na tyle restrykcyjne, by wiązać ręce inżynierom. Seat Ibiza Cupra 1.9 TDI miał nie tylko mocny silnik, ale również twarde zawieszenie, ostro działające hamulce i zmienione przełożenia skrzyni biegów. Wszystko po to, by dać kierowcy możliwie dużo radości z jazdy, a jednocześnie nie drenować jego kieszeni rachunkami za paliwo.
Występowanie diesla 1.9 TDI (160 KM): Seat Ibiza Cupra
Diesel Mercedes C 30 CDI AMG
Diesel firmowany przez AMG?! Coś, co obecnie brzmi jak świętokradztwo, na wznoszącej się fali popularności diesli uznano za ciekawy eksperyment. Pięciocylindrowa jednostka OM 612 DE 30 LA – niegdyś najmocniejsza w klasie – obecnie może nie imponować mocą, ale za sprawą wysokiego momentu obrotowego oraz umieszczenia jej w dosyć lekkich samochodach wciąż pozwala cieszyć się bardzo dobrą dynamiką – sprint do 100 km/h w niecałe 7 sekund i prędkość maksymalną na poziomie 250 km/h (elektronicznie ograniczoną). AMG nie potraktowało wysokoprężnej odmiany po macoszemu. W kwestii stylistycznej, zawieszenia, kół czy hamulców nie odstawała od analogicznej odmiany C32 AMG. Sam diesel C 30 CDI ma unikalną pojemność. Otrzymał do tego kute tłoki, zmodyfikowaną głowicę czy inny układ zasilania. Nie zabrakło też plakietki z podpisem osoby składającej silnik. Ze względu na fakt, że jest to jedyny diesel ze stajni AMG, można go postrzegać w kategoriach murowanego kandydata na youngtimera.
Występowanie diesla C 30 CDI AMG: Mercedes W203 (sedan, kombi, hatchback)
Diesel Audi 3.0 V6 TDI competition
Oznaczony kodem EA897 trzylitrowy diesel grupy Volkswagena jest jednym z bardziej poszukiwanych na rynku wtórnym. Nic dziwnego. W świetny sposób łączy wysoką kulturę pracy, przyjemne brzmienie, niskie spalanie, trwałość oraz zaplecze serwisowe w postaci warsztatów znających się na jego obsłudze oraz zamienników. Silnik doczekał się dziesiątek odmian, które różniły się osprzętem i parametrami. Jedna z ciekawszych, z dopiskiem competition, została przewidziana dla Audi – model SQ5, A6 oraz A7. Silnik zapewnia na tyle dobre osiągi i tak wspaniałą elastyczność, że trudno tęsknić za benzynowymi motorami V6 czy V8. Nie bez znaczenia jest też powiązanie go z napędem quattro, który bez względu na nawierzchnię jest w stanie dokopać się do przyczepności.
Występowanie diesla 3.0 V6 TDI competition: Audi SQ5, Audi A6, Audi A7
Diesel BMW 3.0 R6 M550d/M50d
Czy diesel może być sportowy i zasługuje na obecność pod maską BMW ze stajni M? Okazuje się, że tak. Inżynierowie BMW, m.in. za pomocą trzech turbosprężarek oraz wysokich ciśnień wtrysku i doładowania wyśrubowali parametry trzylitrowego diesla. Żeby uniknąć oskarżeń o „rozmienianie na drobne” dziedzictwa BMW M GmbH zamontowali diesla triturbo pod maską modeli z rodziny M Performance – będących pomostem miedzy mocnymi BMW z M-pakietem, a czystej krwi eMkami. Czy operacja się udała? Jak najbardziej. Oznaczony kodem N57D30S1 silnik doskonale brzmi, dysponuje ogromną siłą od niskich obrotów i wcale nie protestuje, gdy przychodzi mu pracować na wysokich. Wrażenia z jazdy są najbardziej intensywne w BMW serii 5, ale w SUV-ach także nie można narzekać na braki dynamiki. Warto dodać, że silnik doczekał się następcy – 400-konnego B57D30, który wysoką moc i 760 Nm generuje za pomocą czterech turbosprężarek. To także jeden z najbardziej rasowych diesli w historii, jednak w chwili debiutu nie wzbudził aż takiej sensacji, jak potrójnie doładowane 3.0.
Występowanie diesla 3.0 R6 M550d/M50d: BMW serii 5, BMW serii 7, BMW X5, BMW X6
Diesel grupa VAG 4.0 V8 TDI
Wyróżnikiem następcy ikonicznego diesla 4.2 V8 TDI jest nie tylko układ dwóch turbosprężarek, ale również obecność elektrycznego kompresora o mocy 7 kW, który minimalizuje turbodziurę i zapewnia błyskawiczną reakcję na gaz – uzyskanie ciśnienia roboczego zajmuje mu zaledwie 0,25 s. Żeby cały układ był możliwie efektywny, jest zasilany prądem o napięciu 48 V. Warto także zwrócić uwagę na duży zakres obrotów użytecznych silnika oznaczonego kodem EA898. Maksymalna moc była dostępna aż do 5000 obr./min. Dotyczyło to nie tylko flagowej wersji, ale także słabszych odmian, które zapewniały 422 i 435 KM. Tak mocny silnik marki należące do grupy Volkswagena oferowały w rasowych modelach – w tym Audi SQ7 i SQ8 oraz Porsche Panamera.
Występowanie diesla 4.0 V8 TDI: Audi A8, Audi SQ7, Audi SQ8, Bentley Bentayga, Porsche Panamera 4S Diesel Volkswagen Touareg
Diesel Volkswagen 4.9 V10 TDI R50
Volkswagen i diesel? Dzisiaj te dwa słowa wielu osobom kojarzą się z aferą dieselgate. Ale nim wybuchł skandal związany z oprogramowaniem umożliwiającym spełnienie norm emisji tylko podczas procedur, Volkswagen sypał dieslami jak z rękawa i montował je także w swoich flagowych modelach. Silnik 4.9 V10 TDI powstał w wyniku zespolenia dwóch rzędowych „piątek”. Pokłosiem jest m.in. obecność rozrządu napędzanego systemem kół zębatych oraz zaledwie dwóch zaworów na cylinder. Mimo tego motorowi V10 nie brakowało ani mocy, ani momentu. Dochodziło do tego przyjemne brzmienie. Spalanie? Adekwatne do pojemności. Nabywcom Phaetona i Touarega, gdzie ten silnik był dostępny, nie powinno to jednak przeszkadzać. Aby udowodnić, jak wielkim potencjałem dysponuje Touareg, auto zaprzęgnięto do próby przeciągnięcia po pasie startowym potężnego… Boeinga 747 o masie 155 ton. Flagową wzmocnioną z 313 KM i 750 Nm do 350 KM i 850 Nm wersję silnika V10 zarezerwowano dla Touarega R50. Auto jest rzadkie i może stanowić materiał na ciekawego youngtimera.
Występowanie diesla 4.9 V10 TDI (350 KM): Volkswagen Touareg R50
Diesel Audi 5.9 V12 TDI
W uproszczeniu można powiedzieć, że silnik powstał w wyniku połączenia dwóch jednostek 3.0 V6 TDI, z którymi dzieli niektóre komponenty czy średnice i skok tłoków. Pokłosiem tej konstrukcji jest zdublowanie wielu elementów osprzętu – w tym turbosprężarek, DPF, przepływomierzy, a nawet pomp wtryskowych. Niestety przekłada się to także na trudności związane z serwisowaniem (silnik wraz z osprzętem jest ciasno upakowany w komorze) oraz generuje koszty. Silnik V12 TDI był tak potężny, że udało się go zmieścić jedynie do Audi Q7, które w tej wersji stało się flagowym modelem Audi – w parze z mocą szły bogate wyposażenie, dopracowany układ jezdny, ceramiczne hamulce czy astronomiczna cena. Po co Audi zbudowało ten silnik, będący do dziś jedynym wysokoprężnym V12 w samochodzie osobowym? Odpowiedź jest krótka – bo mogło. A przy okazji chciało dać klientom namiastkę wyścigowego prototypu Audi R10 TDI, który również był napędzany dieslem V12, tyle że 5.5 i nie mającym nic wspólnego z motorem przewidzianym dla Q7.
Występowanie diesla 5.9 V12 TDI: Audi Q7
Diesel Audi/Volkswagen 1.2 TDI 3L
Na koniec zostawiliśmy sobie rodzynek w postaci diesla 1.2. Dlaczego trafił na listę najbardziej rasowych diesli? Przecież nikt nie powiedział, że rasowy diesel musi kipieć mocą. Motory wysokoprężne zdecydowana większość kierowców utożsamia z niskim spalaniem, a w przypadku jednostki 1.2 temat został wyśrubowany do granic możliwości. Aby uzyskać średnie zużycie paliwa na poziomie niecałych 3 l/100 km Volkswagen nie tylko zaprojektował specjalny silnik, ale zestawił go ze zautomatyzowaną skrzynią biegów doposażoną w system stop-start oraz zmodyfikował modele Lupo i A2 z wykorzystaniem elementów zmniejszających opory aerodynamiczne i toczenia oraz masę – sięgnięto nie tylko po odlewy z aluminium, ale także z magnezu, a nawet zmniejszono grubość szyb. Imponującą oszczędność udało się uzyskać, jednak kosztem osiągów, kultury pracy silnika oraz ewentualnych problemów z naprawą uszkodzonego pojazdu. Maksymalną oszczędnością można było cieszyć się w trybie jazdy Eco, który ograniczał parametry silnika do 45 KM i 120 Nm.
Występowanie diesla 1.2 TDI 3L: Audi A2, Volkswagen Lupo
