Wymiana kompletu tarcz i klocków hamulcowych może kosztować kilka tysięcy złotych. Sposobem jazdy można jednak istotnie zwiększyć żywotność tych elementów.
Układ hamulcowy odpowiada za zamianę energii kinetycznej jadącego pojazdu w energię cieplną. Następuje to w wyniku tarcia, a najbardziej pożądanym skutkiem jest zmniejszenie prędkości. Oczywiście są też skutki uboczne w postaci powstającego w tym procesie pyłu czy zużywania się tarcz i klocków oraz bębnów i szczęk hamulcowych.
Umiejętnie użytkując samochód można zmniejszyć tempo zużywania się hamulców, co w przypadku niektórych modeli – zazwyczaj sportowych – może oznaczać oszczędności liczone w tysiącach złotych. Ale nawet użytkownik zwykłego samochodu jest w stanie zaoszczędzić kilkaset złotych.
1. Przewiduj rozwój sytuacji na drodze
Sekretem do długowiecznego użytkowania każdego pojazdu jest wyrobienie w sobie nawyku płynnej jazdy, do czego niezbędna jest umiejętność przewidywania rozwoju sytuacji na drodze. Jeżeli zmniejszymy liczbę niepotrzebnego rozpędzania i hamowania, ograniczymy zużycie hamulców, silnika, sprzęgła czy elementów skrzyni biegów. Spadnie także zużycie paliwa. Jak to osiągnąć? W trakcie jazdy trzeba analizować sytuację na drodze, zwracając uwagę na czynniki, które za moment mogą nas zmusić do hamowania – np. jeżeli widzimy migające zielone światło na odległym przejściu dla pieszych czy włączający się do ruchu autobus albo dojeżdżamy do ostrego zakrętu czy skrzyżowania, na którym zamierzamy skręcać, zdejmijmy nogę z gazu – unikniemy w ten sposób niepotrzebnego hamowania lub będzie ono musiało przebiegać mniej intensywnie.
2. Hamuj silnikiem
Najbardziej ekonomicznym sposobem na redukcję prędkości jest hamowanie silnikiem. Po zdjęciu nogi z gazu sterownik odcina dopływ paliwa do cylindrów. Jeżeli połączymy to z redukcją biegu, prędkość zacznie być naprawdę sprawnie wytracana. Przy odpowiednim planowaniu jazdy samo zdjęcie nogi zwykle jest już wystarczające. Umiejętność hamowania z wykorzystaniem silnika jest niezwykle ważna w górach. Jeżeli będziemy z nich zjeżdżali ze stałym, lekkim naciskiem na pedał hamulca, bardzo szybko przegrzejemy cały układ, co może doprowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń klocków, tarcz czy elementów gumowych.
3. Pamiętaj o schłodzeniu hamulców
Hamulce najszybciej oddają ciepło podczas jazdy – odbiera je powietrze przepływające wokół samochodu czy specjalnie kierowane na hamulce poprzez kanały z wlotami w przednim zderzaku. Dlatego po długim zjeździe w górach czy dynamicznej jeździe po krętej drodze lub torze, ostatnim, co powinniśmy jest zatrzymanie pojazdu. Zamiast tego warto przejechać kilka dodatkowych kilometrów, oczywiście w sposób ograniczający konieczność używania hamulca. Brak schłodzenia hamulców może doprowadzić do odkształcenia tarcz i przypalenia klocków.
4. Nie wjeżdżaj w głębokie kałuże
Tarcze hamulcowe potrafią rozgrzać się do kilkuset stopni Celsjusza. Wjechanie w głęboką kałużę powoduje ich natychmiastowe schłodzenie, co może doprowadzić do ich pęknięcia czy odkształcenia, które spowoduje wyraźne i głośne „bicie” po każdym późniejszym naciśnięciu na pedał hamulca. Takie tarcze można spróbować przetoczyć, ale zwykle najlepszą decyzją jest ich wymiana.
Redakcja poleca: Spokój z DPF-em za 39 zł. Jak działa preparat do filtra cząstek stałych?
5. Dbaj o czystość hamulców
W trakcie mycia samochodu nie warto pomijać hamulców. Na elementach tego układu gromadzą się osady ze zużywających się klocków, błota czy rdzy. Zmniejsza to ruchomość elementów, przyspiesza tempo degradacji oraz może utrudnić ich serwisowanie. Mycie zalecamy zwłaszcza po jeździe w trudnych warunkach – np. błocie czy piasku, a także, gdy jeżdżąc po torze zaliczymy wizytę w tzw. żwirowej pułapce.
6. Pamiętaj o serwisowaniu
W samochodzie nie tylko sinik wymaga serwisowania. Niezwykle istotne jest też serwisowanie hamulców, które obejmuje kontrolę ich stanu, czyszczenie oraz smarowanie prowadnic. Zaniedbane ruchome elementy często się zapiekają. Zmniejsza to dozowalność siły hamowania, a także przyspiesza zużycie elementów ciernych, które po zwolnieniu hamulca nie wracają do pierwotnego położenia i stale o siebie ocierają. Poza przyspieszeniem zużycia okładzin powoduje to wzrost zużycia paliwa.
7. Stosuj markowe części
Na rynku nie brakuje tanich klocków i tarcz hamulcowych czy niedrogich bębnów i szczęk. Praktyka dowodzi, że zwykle lepszym wyborem jest zainwestowanie większej kwoty w markowy zamiennik albo nawet oryginalną część, która będzie się wolniej zużywała, a w trakcie pracy generowała mniej trudnego do usuwania pyłu.
8. Wymieniaj płyn hamulcowy
Wielu kierowców po macoszemu traktuje płyn hamulcowy. Zdarza się, że po okresie gwarancyjnego serwisowania w ASO w ogóle przestaje być on wymieniany. Nie każdy wie, że płyn hamulcowy jest higroskopijny, co oznacza, że chłonie wodę z otoczenia. Rozwodniony płyn jest bardziej podatny na wrzenie podczas ostrego hamowania. Są też inne problemy. W płynie hamulcowym, podobnie jak w oleju silnikowym, gromadzą się różne zanieczyszczenia. Jeżeli nie zostaną usunięte z układu podczas wymiany płynu, mogą się odkładać, co wraz z pogorszoną ochroną przed korozją z powodu rozwodnienia płynu może skutkować zapieczeniem ruchomych elementów układu.
