Kierowcy zdają sobie sprawę z istnienia przejść dla pieszych z wysepką, ale nie zawsze dokładnie wiedzą, kto faktycznie ma na nich pierwszeństwo. Wyjaśniamy aktualne przepisy.
Kierowcy coraz bardziej zwracają uwagę na bezpieczeństwo pieszych. Nie tylko ze zwykłej ludzkiej troski (człowiek w starciu z autem ma niewiele szans na wyjście z tego bez szwanku), ale też mając z tyłu głowy poważne konsekwencje grożące za nierespektowanie praw pieszych na drodze. Mowa tu głównie o konieczności ustępowania pierwszeństwa pieszemu wchodzącemu na przejście dla pieszych lub już znajdującego się na tym przejściu. Obecnie za bagatelizowanie tego przepisu grozi bowiem aż 1500 zł mandatu. W przypadku recydywy, czyli popełnienia tego samego wykroczenia w ciągu 2 lat, kara wzrasta do 3000 zł. Oprócz tego kierowca otrzyma aż 15 punktów karnych, co dla niektórych może skończyć się zabraniem prawa jazdy (maksymalny limit to 24 punkty karne lub 20 punktów karnych w przypadku kierowców posiadających prawo jazdy krócej niż rok).
Oczywiście nie jest to jedyne wykroczenie, jakie może popełnić kierowca względem pieszego. Czasami do przykrej sytuacji dochodzi wskutek zwykłej niewiedzy kierującego pojazdem, lub błędnej interpretacji obowiązujących przepisów. Wątpliwości dotyczące pierwszeństwa pieszego nadal pojawiają się bowiem m.in. na przejściu dla pieszych z wysepką. Choć nie jest to nic nowego na polskich drogach, kierowcy wciąż z niepewnością wjeżdżają na takie przejście, gorączkowo rozglądając się za ewentualnymi osobami poruszającymi się na piechotę. Jak wygląda kwestia pierwszeństwa pieszego na przejściu dla pieszych z wyspą? Wyjaśniamy, jak należy się zachować na przejściu dwuetapowym.
Jak wyglądają przejścia dla pieszych z wyspą?
Przejściem dla pieszych nazywamy „powierzchnię jezdni, drogi dla rowerów lub torowiska, przeznaczoną do przekraczania tych części drogi przez pieszych, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi” (art. 2 ust. 11 ustawy Prawo o ruchu drogowym). Biorąc pod uwagę szerokość niektórych dróg, np. dwujezdniowych lub kilkupasmowych, pokonanie przejścia przez pieszego zajęłoby sporo czasu i mogłoby źle wpłynąć na płynność ruchu pojazdów. Z tego powodu na niektórych drogach stosuje się tzw. przejścia dwuetapowe, znane też przejściami dla pieszych z wysepką lub wyspą.
Podobnie jak standardowe przejścia, poznamy je po namalowanych na jezdni szerokich, białych pasach, nazywanych potocznie „zebrą”. Przejście dla pieszych z wysepką przedzielone jest jednak specjalną budowlą (wspomnianą wyspą lub innymi konstrukcjami), która tworzy wolne miejsce (tzw. azyl) pomiędzy pasami ruchu na jezdni. Znajduje się ona zwykle pośrodku przejścia dwuetapowego i nie ma na niej namalowanych charakterystycznych, białych pasów.
Przejścia dla pieszych z wyspą nie wymyślono bez powodu. Oprócz upłynnienia ruchu samochodowego mają one zwiększyć bezpieczeństwo pieszego i dać mu większy komfort pokonywania przejścia, szczególnie gdy ma ograniczone możliwości ruchowe. Po pokonaniu jednej części przejścia znajduje się w bezpiecznej strefie i nie odczuwa presji oczekujących kierowców. Ci z kolei dzięki przejściu z wysepką mogą w porę zauważyć pieszego i ustąpić mu pierwszeństwa z mniejszym prawdopodobieństwem wystąpienia wypadku.
Przejście dla pieszych z wysepką. Co mówią przepisy?
Przejścia dla pieszych z wyspą są ukłonem w stronę pieszych, ale jednocześnie bywają problematyczne dla kierowców. Dlaczego? Nie wszyscy wiedzą, czy pieszemu trzeba na nim ustępować w każdej sytuacji – nawet gdy jeszcze nie wszedł na wysepkę, lub wręcz dopiero przymierza się do wkroczenia z chodnika na przejście po drugiej stronie wysepki. Okazuje się, że przepisy w tej sprawie są jednoznaczne i w pewnym sensie przychylne kierowcom. Oto, co o przejściu dla pieszych z wysepką mówi art. 13 ust. 8 ustawy Prawo o ruchu drogowym;
„Jeżeli przejście dla pieszych wyznaczone jest na drodze dwujezdniowej, przejście na każdej jezdni uważa się za przejście odrębne. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przejścia dla pieszych w miejscu, w którym ruch pojazdów jest rozdzielony wysepką lub za pomocą innych urządzeń na jezdni.”
Kto ma pierwszeństwo na przejściu dla pieszych z wysepką?
Wobec powyższego zapisu przejście dla pieszych z wyspą należy traktować nie jako jedno przejście, a dwa osobne przejścia dla pieszych. Dlatego też wchodzący na takie przejście pieszy musi dwukrotnie upewnić się, że może bezpiecznie iść dalej – w momencie opuszczania chodnika (wchodzenia na jezdnię na „zebrze”) oraz gdy jest już na wysepce. Musi przy tym zachować szczególną ostrożność i dokładnie upewnić się, że warunki umożliwiają bezpieczne pokonanie przejścia.
Kierowca z kolei musi pamiętać o tym, by na przejściu dla pieszych z wysepką ustąpić pierwszeństwa pieszemu, gdy ten ma zamiar wejść na przejście (lub już na nie wszedł):
- z chodnika po tej stronie jezdni, po której porusza się kierowca (czyli głównie z prawej strony);
- z wysepki lub innego elementu infrastruktury rozdzielającego przejście (tzw. azylu).
Czy kierowca zawsze musi ustępować pierwszeństwa pieszemu na przejściu z wysepką?
Kierujący pojazdem nie musi tym samym ustępować pierwszeństwa pieszemu, gdy ten wchodzi na przejście z chodnika po drugiej stronie wysepki (czyli głównie z lewej strony). Dopóki nie wejdzie on na wysepkę, kierowca może bez obaw o konsekwencje przejechać bez udzielania mu pierwszeństwa. W praktyce jest to o tyle problematyczne, że kierowcy mają „zakodowane” przepuszczanie pierwszych, nawet jeśli wchodzą oni na przejście po lewej stronie drogi. Oczywiście na przejściu dla pieszych z wyspą nadal trzeba zachować ostrożność i dobrze ocenić szybkość pieszego pokonującego przejście.
Należy jednak podkreślić, że powierzchnia bezpiecznej przestrzeni (azylu) nie może być pomalowana w szerokie, białe pasy. Zwykle wnętrze wysepki ma kolor czerwony lub stanowi ona po prostu niepomalowany fragment jezdni. Może być też wyłożona kostką. Bywa jednak tak, że wskutek błędu drogowców białe pasy znajdziemy również na wysepce, co wprowadza w konsternację zarówno pieszych, jak i kierowców. W takim wypadku trzeba pamiętać, że wyspa zawsze tworzy dwa odrębne przejścia. Niekiedy budowane są one nie tylko na drogach dwujezdniowych, ale także jednojezdniowych, i tam pełnią taką samą funkcję.
Polecamy również:
Więcej na temat przepisów panujących na przejściach dla pieszych
