Wielu kierowców nie wyobraża sobie jazdy w zimowych warunkach autem bez ABS-u. Czym jest i jak działa system ABS? Oto najważniejsze informacje o systemie wspomagającym hamowanie.
System ABS jest na tyle popularną nowinką techniczną, że słyszał o nim niemal każdy kierowca. Nic dziwnego: swoje „korzenie” zaczął zapuszczać jeszcze przed II Wojną Światową, a w latach 50. znalazł zastosowanie w samolotach. Jako wyposażenie seryjne w samochodzie osobowym po raz pierwszy pojawił się w 1978 roku na pokładzie Mercedesa W116, a 3 lata później w ciężarówkach niemieckiej marki. Następnie trafił do motocykli i autobusów, a od 1 maja 2004 r. montowany jest w każdym samochodzie wyprodukowanym na terenie Unii Europejskiej.
Co to jest ABS?
„ABS” w języku angielskim znaczy „Anti-Lock Breaking System”. Jest to system bezpieczeństwa mający spełnić trzy podstawowe zadania:
Zapobiec blokowaniu kół podczas hamowania.
Zapewnić przyczepność w zakrętach przy jednoczesnym naciskaniu pedału hamulca.
Skrócić długość drogi hamowania.
Największe pole do popisu ABS ma zatem w trudnych warunkach drogowych (czyli podczas intensywnych opadów deszczu lub śniegu) podczas pokonywania łuku. System ma wyeliminować konieczność stosowania tzw. hamowania pulsacyjnego i tak rozdzielić siłę hamowania w układzie hamulcowym, by żadne koło nie uległo zablokowaniu. Ma zatem utrzymać poślizg każdego z kół na poziomie 10-40% (całkowite zablokowanie następuje przy poślizgu 100%): tylko wtedy istnieje możliwość skorygowania toru jazdy przez kierowcę zmuszonego nacisnąć pedał hamulca podczas jazdy w zakręcie. Bieżące monitorowanie przyczepności przydaje się również w razie konieczności wyhamowania na prostej drodze. Zablokowanie kół na suchym asfalcie będzie skutkowało zniszczeniem opony, a przy mokrych warunkach niemal dwukrotnym wydłużeniem drogi hamowania.
Samochód ze zblokowanymi kołami na zakręcie „sunie” prosto. ABS ma zapobiec takiej sytuacji i utrzymać każde koło w optymalnym poślizgu (10-40%), dając kierowcy możliwość skorygowania toru jazdy.
Jak zbudowany jest system ABS?
Przy każdym kole znajduje się czujnik przekazujący do sterownika informację o aktualnej prędkości obrotowej koła.
Współczesny system ABS składa się z następujących elementów:
modulatora ciśnienia ze sterownikiem elektronicznym i zaworami regulującymi ciśnienie (dawniej modulatory i sterowniki stanowiły osobne elementy),
czujników prędkości obrotowej kół (jeden czujnik na każde koło).
Sensory zainstalowane na piastach kół na bieżąco kontrolują poślizg każdego z kół i przy tendencji do zablokowania od razu „informują” o tym fakcie sterownik ABS-u. Ten, poprzez modulator, rozdziela ciśnienie z pompy hamulcowej w taki sposób, by utrzymać koło w ruchu: zmniejsza ciśnienie przy rosnącym poślizgu koła i z powrotem je zwiększa przy odzyskaniu przyczepności. Kierowca odczuwa pracę układu ABS poprzez charakterystyczne wibrowanie pedału hamulca. W żadnym wypadku nie należy wtedy odpuścić nacisku na niego, wręcz przeciwnie – zwiększyć go, by wykorzystać potencjał ABS-u.
Czy ABS się przydaje?
System ABS przede wszystkim jest błyskawiczny w swoim działaniu. Dzięki czuwającym czujnikom nieustannie kontroluje prędkości obrotowe wszystkich kół i natychmiast reaguje na zwiększający się poślizg. Pozwala to w bezpieczny sposób pokonać „trudny” zakręt, a na prostej drodze (także suchej, z nawierzchnią o różnej przyczepności), istotnie skrócić drogę hamowania. Według naszych pomiarów samochód bez ABS-u wyhamuje na mokrym asfalcie o 45 metrów dalej niż auto w niego wyposażone! Przy braku opadów różnice kształtują się w granicach kilkunastu metrów.
Jak hamować samochodem z systemem ABS?Intensywne wibracje pochodzące z pedału hamulca świadczą o prawidłowej pracy układu ABS. By w pełni wykorzystać potencjał układu, należy go zawsze wciskać do końca.
