Wydawaniem dokumentów potwierdzających brak obowiązku zapłaty akcyzy zajmuje się urząd skarbowy. Jakie auta otrzymują takie zaświadczenie? Co z pojazdami kolekcjonerskimi?
O konieczności wydania przez naczelnika urzędu skarbowego dokumentu potwierdzającego brak obowiązku zapłaty akcyzy mówi art. 109 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym. Otrzymanie urzędowego oświadczenia jest konieczne w procesie rejestracji sprowadzanego samochodu w kraju. To, jakie auta objęte są zwolnieniem z akcyzy, budzi jednak czasem kontrowersje i spory pomiędzy obywatelami a urzędnikami w różny sposób interpretującymi przepisy. Szczególnie, gdy sprawy dotyczy pojazdów zabytkowych. Kiedy urząd skarbowy powinien wydać rzeczony dokument?
Kiedy przysługuje zwolnienie z zapłaty akcyzy?
Katalog samochodów, których nie dotyczy obowiązek zapłaty akcyzy na terytorium kraju, określają artykuły 110-113 przytaczanej już ustawy akcyzowej. Zgodnie z ich brzmieniem, zwolnienie obejmuje auta przywożone przez osobę fizyczną, która:
- przybywa na terytorium kraju na pobyt stały lub powraca z tymczasowego pobytu;
- przybywa z terytorium państwa członkowskiego UE na terytorium kraju na pobyt stały w związku z zawarciem związku małżeńskiego;
- nabyła w drodze dziedziczenia prawo własności lub prawo użytkowania tego samochodu osobowego na terytorium państwa członkowskiego UE.
Zwolnienie z akcyzy za pojazd kolekcjonerski – czy faktycznie obowiązuje?
A co z przywożonymi do Polski autami zabytkowymi? Zdarzają się sytuacje, w których urzędnicy odmawiają wydania zaświadczenia o zwolnieniu z zapłaty akcyzy, powołując się na brak spełnienia przez pojazdy kolekcjonerskie wymogów przytaczanych powyżej. To jednak błąd!
Zwolnienie z konieczności zapłacenia podatku akcyzowego w przypadku samochodów zabytkowych obowiązuje nie na podstawie krajowych, a unijnych przepisów. Aktem prawnym, który reguluje tę kwestię, jest rozporządzenie Rady (EWG) nr 2658/87 z 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej. Aby pojazd był uznany za kolekcjonerski, musi spełniać następujące warunki (klasyfikacja do pozycji CN 9705):
- być w oryginalnym stanie, bez istotnym zmian podwozia, karoserii, układu kierowniczego, hamulcowego, systemu napędowego lub zawieszenia, silnika, skrzydeł itp.;
- mieć co najmniej 30 lat, jeżeli jest pojazdem silnikowym;
- jego model lub typ nie może być już produkowany.
Kluczowa dla potwierdzenia spełniania tych wymogów jest oficjalna opinia rzeczoznawcy. Jeśli jesteśmy w jej posiadaniu, uzyskanie dokumentu potwierdzającego brak obowiązku zapłaty akcyzy nie powinno stanowić problemu. W praktyce bywa jednak różnie, a niektóre urzędy zapominają o europejskim prawie, powołując się jedynie na ustawę akcyzową. Odmowa wydania zaświadczenia dla sprowadzanego pojazdu zabytkowego nie może nastąpić, co potwierdza stanowisko opublikowane w tej sprawie przez Ministerstwo Finansów. Warto jednak jeszcze przed wizytą w skarbówce przygotować się na ewentualne podparcie prośby o wydanie zaświadczenia konkretną podstawą prawną. Być może unikniemy dzięki temu długotrwałej walki z machiną urzędniczą.
