W zawieszeniu znajduje się wiele rozwiązań, które pozwalają elementom podwozia na poruszanie się względem siebie. Jednym z nich są sworznie – ich awaria jest śmiertelnym zagrożeniem!
Nawet najprostsze zawieszenie samochodu okazuje się dosyć skomplikowaną konstrukcją. Dotyczy to zwłaszcza zawieszenia przednich kół, które poruszają się nie tylko w górę i w dół podczas pokonywania nierówności, ale również skręcają. Awaria sworznia jest bardzo niebezpieczna. Warto znać jej objawy.
By wspominane skręcanie kół było możliwe w zawieszeniu, poza tulejami, które z założenia pracują tylko w jednej płaszczyźnie, muszą zostać użyte sworznie, czyli przeguby kulowe, które mogą pracować w wielu płaszczyznach. Sworzeń wahacza łączy wahacze ze zwrotnicą. Budowa sworznia wahacza jest dosyć prosta. Wewnątrz znajduje się metalowy sworzeń kulowy, który jest otoczony panewką z tworzywa poliamidowego – ma ono właściwości ślizgowe, które dodatkowo zwiększa smar grafitowy albo molibdenowy. Współpracujące elementy sworznia są chronione przed wodą i zanieczyszczeniami przez osłonę gumową.
Jej pęknięcia i rozerwania czy po prostu ślady smaru na zawieszeniu to już sygnały ostrzegawcze. Jeżeli przednie zawieszenie zaczyna hałasować, pogarsza się reakcja na polecenia wydawane kierownicą lub nawet lekkie skręcenie kierownicą w jedną stronę sprawia, że auto odbija w początkowej fazie w drugą, to koniecznie trzeba zainteresować się sworzniami. Niestety objawy uszkodzenia sworznia nie muszą być typowe. Nie muszą towarzyszyć im hałasy. Co więcej – mogą się one pojawiać tylko w określonych sytuacjach. Z oczywistych względów nie można też liczyć na ostrzeżenie ze strony elektroniki w postaci kodów błędów.
Wypięcie się sworznia wahacza powoduje niekontrolowany obrót jednego z kół. Powoduje to utratę sterowności, a do tego zniszczenia – błotnika, nierzadko nadkola czy przewodu hamulcowego i kabla czujnika ABS lub zużycia klocków hamulcowych. Koszt naprawy, jeżeli jakimś cudem udało się uniknąć wypadku, będzie niewspółmiernie wysoki do wymiany sworznia. I to nie na zamiennik, ale nawet oryginał z ASO. Nie warto oszczędzać, a jeżeli my lub mechanik mają jakiekolwiek wątpliwości co do stanu sworznia – zainwestujmy w profilaktyczną wymianę.
Koszt wymiany sworznia wahacza oraz stopień trudności tej operacji zależy od konstrukcji zawieszenia. Najłatwiejsze i najtańsze w wymianie są sworznie przykręcane do wahacza (na fot.) – zużyty wystarczy odkręcić, a w jego miejsce przykręcić nowy. Nieco trudniejsze w wymianie są sworznie wprasowywane w wahacz. Są wreszcie sworznie niewymienne. Zwykle spotkamy je w wahaczach z aluminium lub innego stopu lekkiego.
