71 lat temu czeski producent po raz pierwszy (i zarazem jedyny) wystartował w 24-godzinnym wyścigu Le Mans. Przypominamy historię Skody Sport.
Skoda 1101/1102 Tudor była pierwszym powojennym modelem czeskiej marki. Produkcja tego auta ruszyła w 1946 roku, a jego nazwa stanowi ciekawą grę słów. „Tudor” kojarzy się nie tylko z brytyjską rodziną królewską, ale stanowi także nawiązanie do angielskiego określenia „two door”, czyli dwudrzwiowy. Skodę 1101/1102 Tudor napędzał 4-cylindrowy silnik o pojemności 1089 cm3, a na tle ówczesnej konkurencji czeski samochód wyróżniał się solidną budową oraz nowoczesną konstrukcją. Okazał się również niezawodny na rajdowych trasach i wyścigowych torach.
W 1948 r. Skoda Tudor zwyciężyła w Rajdzie Polski na trasie o długości 2649 km. Czeskie załogi startowały także w południowoamerykańskim rajdzie z Montevideo do Melo i z powrotem, kończąc zmagania na pierwszym i drugim miejscu. W wyścigach auta Skody radziły sobie równie dobrze. Do 24-godzinnej rywalizacji na torze Spa-Francorchamps w Belgii czeski producent wystawił trzy auta. W ciągu doby każde z nich przejechało 1972 km, a fabryczny zespół Skody zajął wówczas pierwsze trzy miejsca. Seria zwycięstw sprawiła, że zaczęto snuć coraz bardziej ambitne plany.
W 1949 r. przygotowano Skodę Sport – nowy samochód wyścigowy, bazujący na modelu Tudor. Dwumiejscowe auto z otwartym nadwoziem charakteryzowało się skróconym o 400 mm rozstawem osi oraz lekką, opływową karoserią z aluminium. Czeski bolid zadebiutował podczas Grand Prix Czechosłowacji, jednak jego twórcy chcieli poddać swoje dzieło bardziej wymagającemu wyzwaniu i dlatego postanowili wziąć udział w słynnym wyścigu 24h Le Mans. 24 czerwca 1950 r. Skoda Sport stanęła na linii startu na torze Circuit de la Sarthe we Francji.
Za kierownicą Skody Sport usiedli Vaclav Bobek i Jaroslav Netusil. Na potrzeby wyścigu w Le Mans rozstaw osi czeskiej wyścigówki wydłużono do 2150 milimetrów, co miało zapewnić większą przyczepność. Obok głównych reflektorów znalazły się otwory wentylacyjne, dzięki którym powietrze chłodziło bębnowe hamulce przednich kół, z kolei dwa dodatkowe przednie światła ułatwiały jazdę w nocy.
Reszta podzespołów w dużej mierze pochodziła wprost z seryjnej Skody Tudor. Oznacza to, że model Sport był wyposażony m.in. w 12-woltową instalację elektryczną PAL i opony krzyżowe Barum. Chłodzony cieczą, 4-cylindrowy silnik posiadał nieco wyższy stopień sprężania (8,6:1), a za zasilanie w paliwo (specjalna mieszanka benzyny, etanolu i acetonu) odpowiadał gaźnik Solex 40 UAIP. Tak zmodyfikowana jednostka osiągała 50 KM przy 5200 obr./min (silnik standardowego auta rozwijał 32 KM). Czeska wyścigówka na torze rozpędzała się maksymalnie do 140 km/h, zużywają przy tym zaledwie 12 l/100 km. Gotowa do startu Skoda Sport (z pełnym zbiornikiem paliwa oraz z narzędziami i częściami zamiennymi) ważyła 700 kg.
Obaj kierowcy, dla których także był to debiut w wyścigu 24h Le Mans, dali z siebie wszystko. Udało im się utrzymywać wysoką średnią prędkość, wynoszącą 126 km/h. Bobek i Netusil walczyli o drugie miejsce w klasie aut do 1100 cm3, w której rywalizowało 60 załóg. Natomiast w specjalnej klasyfikacji współczynnika wydajności czeski duet zajmował piątą lokatę.
Niestety, podczas 115. okrążenia, po 13 ciężkich godzinach szybkiej jazdy, wyścigowa Skoda Sport z numerem 44 wypadła z toru. Jak się okazało, pękł element blokujący sworznia tłokowego, a na miejscu nie było możliwości, aby to naprawić. Z tego powodu czeski zespół nie mógł kontynuować wyścigu i musiał się wycofać. Dla Skody był to jedyny start w 24-godzinnym wyścigu Le Mans w historii firmy. Udział w kolejnych edycjach uniemożliwiła ówczesna skomplikowana sytuacja polityczna.
W ubiegłym roku, z okazji 70. rocznicy startu w słynnym francuskim wyścigu, odrestaurowana Skoda Sport miała powrócić na tor Circuit de la Sarthe i uczestniczyć w Le Mans Classic – 24-godzinnych zawodach dla aut sprzed 1979 r. Pandemia COVID-19 pokrzyżowała jednak te plany.
