Nieprawidłowości w pracy rozrządu oznaczają krótką drogę do remontu silnika. Jakie są objawy uszkodzonego rozrządu (paska i łańcucha)?
Rozrząd już dawno przestał być bezobsługowym układem, który wytrzymywał całe „życie” samochodu, a już na pewno jego silnika. Wskutek coraz większego zwracania uwagi przez producentów na względy ekologiczne, budowa rozrządu stopniowo ewoluowała: z „pancernych” kół zębatych i grubych łańcuchów rozrządu systematycznie przechodzono na cieńsze łańcuchy oraz paski rozrządu. Poczynione modyfikacje zmniejszyły co prawda opory pracy silnika i zużycie paliwa, lecz obniżyły trwałość rozrządu, nawet jeśli mowa o „wiecznych” kiedyś łańcuchach.
Co ile wymiana rozrządu?
Oficjalnie, okresowej wymianie podlegają paski rozrządu. Co ile wymieniać pasek rozrządu? Tą informację znajdziemy w książce serwisowej samochodu lub w katalogu producenta konkretnego paska rozrządu. Terminy wymiany są bardzo zróżnicowane. Niektórzy sugerują naprawdę duże przebiegi pomiędzy zakładaniem nowych zestawów rozrządu (180-240 tys. km), inni rekomendują, by wymieniać je co 100-150 tys. km. Praktyka pokazuje, że nie warto w tej kwestii ufać producentom aut i rozrząd zmieniać ok. 20-40 tys. km wcześniej, niż jest to wskazane. W starszych samochodach oznacza to wymianę paska rozrządu nawet co kilkadziesiąt tysięcy kilometrów, z tym że komponenty do nich z reguły są tanie.
Dlaczego pasek rozrządu się zrywa?
W dobie mniej żywotnych łańcuchów często pojawia się pytanie: co ile wymieniać łańcuch rozrządu? Producenci samochodów nierzadko nadal traktują je jako elementy na „całe życie” silnika i nie każą wymieniać łańcuchów rozrządu. Mechanicy jednak są innego zdania i podkreślają, by przynajmniej kontrolować stan łańcucha rozrządu – najlepiej maksymalnie co 100 tys. km. Jeśli oględziny wykażą ponadnormatywne zużycie, dopiero wtedy warto podjąć decyzję o wymianie. W wielu silnikach spotykanych w używanych autach było to konieczne już przy przebiegach ok. 200 tys. km, ale zdarzało się, że łańcuch rozrządu trzeba było zmienić wcześniej. Na pewno warto go sprawdzić w takich jednostkach jak 1.2 TSI/1.4 TSI (rodzina EA111; Audi/Seat/Skoda/Volkswagen), 1.6 THP (Citroen/Peugeot), 2.7 TDI/3.0 TDI (Audi), 1.3 MultiJet (Fiat) oraz dieslach N47 w BMW.
Uszkodzony rozrząd – objawy
Rozrząd pełni w silniku kluczową rolę – odpowiada za sterowanie zaworami, które regulują przepływ mieszanki paliwowo-powietrznej w komorze spalania i odprowadzają spaliny. W zasadzie robi to zintegrowany z zaworami wałek rozrządu, który połączony jest z wałem korbowym silnika napędem rozrządu, czyli paskiem, łańcuchem lub układem złożonym z obydwu tych elementów (kiedyś także kołami zębatymi). Rozrząd stanowi wobec tego skomplikowany i precyzyjny mechanizm, w którym już drobne odchylenia od normy negatywnie oddziałują na pracę silnika. Zużycie rozrządu można w porę wychwycić, lecz lepiej nie odkładać wizyty w serwisie, gdyż skutki jazdy z uszkodzonym rozrządem będą opłakane. Niewykluczone, że dojdzie do pogięcia zaworów lub wybicia dziury w tłoku, a także zniszczenia głowicy. Remont silnika w przypadku tanich aut może okazać się nieopłacalny, natomiast w droższych grubo nadwyręży portfel użytkownika.
Jakie są objawy wytartego wałka rozrządu?
Do typowych objawów uszkodzonego rozrządu zaliczamy:
- nierówną pracę silnika;
- kłopoty z uruchomieniem jednostki napędowej;
- szarpanie podczas przyspieszania;
- spadek mocy;
- podwyższone zużycie paliwa;
- dymienie z rury wydechowej;
- zwiększone zużycie oleju silnikowego;
- klekotanie/grzechotanie chwilę po uruchomieniu zimnego silnika;
- inne dźwięki (np. dzwonienie) z okolic obudowy rozrządu, nasilające się wraz ze wzrostem obrotów silnika.
Powyższe symptomy nie muszą oczywiście oznaczać uszkodzenia rozrządu, dlatego przed wymianą lepiej odstawić samochód na diagnostykę źródła tych usterek. Przed tym warto jeszcze „rzucić” okiem na wygląd paska rozrządu: czy nie ma wytartych ząbków, czy nie pojawiły się przetarcia lub pęknięcia, czy jest odpowiednio naciągnięty (także w przypadku łańcucha rozrządu). Jeśli winny okaże się rozrząd, nie ograniczajmy się do wymiany samego paska lub łańcucha, a zmieńmy też kooperujące z nimi komponenty (m.in. rolki, pompę wody), które zawarte są w gotowych zestawach do wymiany paska/łańcucha rozrządu.
Przeczytaj także:
Objawy uszkodzonego łańcucha rozrządu. Ile kosztuje wymiana rozrządu?
