Blokada mechanizmu różnicowego to urządzenie, które uniemożliwia różnicę prędkości obrotowych między kołami jednej osi napędowej. Do czego to służy i czy jest istotnym elementem w samochodzie?
Za sprawą mechanizmu różnicowego, gdy jedno z kół traci przyczepność, np. na śliskiej lub nierównej nawierzchni, nie zostaje pozbawione momentu obrotowego, a cała siła napędowa jest przekazywana na drugie koło, które ma lepszą przyczepność. Blokada mechanizmu różnicowego poprawia więc zdolność pokonywania trudnego terenu przez samochód, zwłaszcza z napędem na cztery koła.
Co to jest blokada mechanizmu różnicowego?
Blokada mechanizmu różnicowego to specjalny rodzaj mechanizmu różnicowego, który umożliwia równe rozłożenie momentu obrotowego na oba koła jednej osi. Mechanizm różnicowy to układ kół zębatych, który pozwala na dostosowanie prędkości obrotowych kół do warunków jazdy, np. podczas pokonywania zakrętów. W normalnym mechanizmie różnicowym, gdy jedno z kół zaczyna się obracać wolniej lub szybciej niż drugie, np. z powodu utraty przyczepności, zmniejsza się również moment obrotowy na tym kole. W skrajnym przypadku, gdy jedno z kół jest unieruchomione lub się ślizga, cały moment obrotowy jest przenoszony na drugie koło, co może spowodować poślizg lub utratę kontroli nad pojazdem. W blokadzie mechanizmu różnicowego, elementy wewnątrz obudowy są połączone tak, że nie mogą się obracać względem siebie, a więc prędkości obrotowe kół są zawsze równe. W ten sposób, nawet gdy jedno z kół nie ma przyczepności, drugie koło nadal otrzymuje pełny moment obrotowy i może wyciągnąć samochód z opresji.
Kiedy nie używać blokady mechanizmu różnicowego?
Blokada mechanizmu różnicowego nie powinna być używana na drogach o dużej przyczepności, np. asfaltowych, betonowych lub kostkowych. Powód jest prosty: blokada uniemożliwia dostosowanie prędkości obrotowych kół do promienia zakrętu, co powoduje nadmierne zużycie opon, skrzypienie i ślizganie się kół, a także uszkodzenie układu napędowego. Blokada mechanizmu różnicowego powinna być używana tylko w sytuacjach, gdy występuje ryzyko utraty przyczepności przez jedno z kół, np. na błocie, piasku, śniegu, lodzie lub kamieniach.
Jak zrobić blokadę dyferencjału?
Blokada mechanizmu różnicowego może być wykonana na różne sposoby, w zależności od rodzaju i budowy mechanizmu różnicowego. Najprostszym sposobem jest zastosowanie tzw. spawanej blokady, polegającej na zespawaniu elementów mechanizmu różnicowego tak, aby nie mogły się obracać względem siebie. Jest to jednak metoda nieodwracalna i niezbyt bezpieczna, ponieważ uniemożliwia normalne funkcjonowanie mechanizmu różnicowego w każdych warunkach. Innym sposobem jest zastosowanie tzw. blokady pneumatycznej, hydraulicznej lub elektrycznej, polegającej na zastosowaniu siłownika, który za pomocą ciśnienia powietrza, oleju lub prądu, łączy lub rozłącza elementy mechanizmu różnicowego. Jest to metoda odwracalna i bezpieczniejsza, ponieważ pozwala na sterowanie blokadą z kabiny samochodu.
Kiedy włączyć blokadę mostu?
Blokada mostu to inna nazwa blokady mechanizmu różnicowego, stosowana w samochodach z napędem na cztery koła. Blokada mostu powinna być włączana w sytuacjach, gdy występuje ryzyko utraty przyczepności przez jedno z kół na danej osi, np. na błocie, piasku, śniegu, lodzie lub kamieniach. Blokada mostu poprawia zdolność pokonywania trudnego terenu przez samochód, ponieważ zapobiega poślizgowi kół i zwiększa moment obrotowy na kołach z lepszą przyczepnością. Blokada mostu powinna być włączana przed pokonaniem przeszkody, a wyłączana po jej pokonaniu. Nie należy używać blokady mostu na drogach o dużej przyczepności, ponieważ może to spowodować uszkodzenie układu napędowego.
Jakie są objawy uszkodzonego mechanizmu różnicowego?
Mechanizm różnicowy jest ważnym elementem układu napędowego, który odpowiada za dostosowanie prędkości obrotowych kół do warunków jazdy. Uszkodzenie mechanizmu różnicowego może mieć różne przyczyny, np. zużycie, przegrzanie, brak oleju, zanieczyszczenie, uderzenie lub niewłaściwa eksploatacja. Objawy uszkodzonego mechanizmu różnicowego mogą być następujące:
- głośna praca mechanizmu, charakterystyczne stukanie, piskanie lub szumienie;
- trudności w pokonywaniu zakrętów, skrzypienie lub ślizganie się kół;
- spadek mocy i osiągów samochodu, wzrost zużycia paliwa;
- wibracje lub drgania w układzie napędowym;
- wyciek oleju z obudowy mechanizmu.
Jeśli zauważymy któryś z tych objawów, powinniśmy jak najszybciej udać się do warsztatu i sprawdzić stan mechanizmu różnicowego. Nieleczona usterka może prowadzić do całkowitego zatarcia lub uszkodzenia mechanizmu, a także innych elementów układu napędowego.
