Motocykliści nie przejmują się fotoradarami – RAPORT

Mimo pojawiających się coraz częściej fotoradarów i odcinkowych pomiarów prędkości, użytkownicy jednośladów wciąż nie respektują dozwolonej prędkości. Szczególnie niebezpieczni są w nocy, kiedy zwalniają dwa razy rzadziej. Natomiast ciężarówki i auta osobowe wyraźnie zwolniły przy fotoradarach. Oto wyniki przeprowadzonego przez Instytut Badawczy Dróg i Mostów testu skuteczności kontroli prędkości.

Instytut Badawczy Dróg i Mostów sprawdził skuteczność systemu nadzoru kierowców, wprowadzonego przez Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym (CANARD). Wziął pod lupę fotoradary, odcinkowe pomiary prędkości i rejestratory przejazdów na czerwonym świetle. CANARD rozpoczął kontrolowanie kierowców na drogach już w 2011 roku. Na zbudowanie nowego systemu fotoradarów przeznaczono 184,6 mln złotych. Teraz postanowiono sprawdzić, jak fotoradary, odcinkowe pomiary prędkości i rejestratory przejazdów na czerwonym świetle sprawdziły się w praktyce i czy wpłynęły na zachowania kierowców.

Analiza przed i po ustawieniu kontroli prędkości

Instytut Badań Dróg i Mostów (IBDiM), pod który podlega CANARD, przeprowadził badanie, w którym wziął pod uwagę 40 lokalizacji fotoradarów (z sieci 400) i 12 z 29 lokalizacji odcinkowych pomiarów prędkości. W pierwszej części badań przyjrzano się sytuacji na drodze w wyznaczonych punktach, jeszcze bez zainstalowanego urządzenia. Po jego zamontowaniu sprawdzono, jak zmieniło zachowanie kierowców. Urządzenia pomiarowe umieszczano w trzech miejscach: przed miejscem instalacji, dokładnie w miejscu instalacji i za miejscem instalacji fotoradaru.

POPULARNE

Ile Skoda zarabia na jednym samochodzie?

Kierowcy nie omijają fotoradarów

W swoim eksperymencie IBDiM badał również natężenie ruchu w lokalizacjach fotoradarów i OPP. Obalił mit, że skuteczność tych urządzeń jest wynikiem wielkiej rozbudowy dróg w Polsce, a co za tym idzie zmniejszonego ruchu na drogach z radarami. Badanie udowodniło przy tym, że spadek ruchliwości nastąpił w zaledwie 10 lokalizacjach, a w pozostałych 30 odnotowano wzrost liczby pojazdów. W przypadku odcinkowych pomiarów prędkości było nieco inaczej – więcej pojazdów pojawiło się w tylko jednym miejscu ich instalacji, a w pozostałych 11 natężenie zmalało. Fotoradary jednak spełniły swoją funkcję – w miejscu ich instalacji spadł odsetek pojazdów niestosujących się do obowiązującego w tych miejscach ograniczenia prędkości.

Niebezpieczni motocykliści

Patrząc na wyniki badań można wywnioskować, że najmniej zwalniali kierowcy jednośladów. Mimo wszystko spadek niestosujących się do ograniczenia prędkości w ich przypadku również nie był mały – przed fotoradarami zwolnili w 83 procentach lokalizacji, w ich miejscu w 78%, a za nimi w 60% lokalizacji. Kierowcy ciężarówek i aut osobowych o wiele bardziej przestraszyli się fotoradarów i ograniczyli prędkość w ponad 90% miejsc ich instalacji. Szczegółowe dane ze wszystkich kategorii pojazdów znajdują się na poniższej tabeli.

Odsetek pojazdów niestosujących się do obowiązkowego ograniczenia prędkości (fotoradar)

Mniej incydentów drogowych

CANARD sprawdził też, czy obecność fotoradarów wpłynęła na występujące w tych miejscach wypadki. Po zamontowaniu urządzeń kontrolujących prędkość, liczba incydentów spadła aż o 36,8%. W latach 2008-2012 w badanych lokalizacjach, jeszcze bez fotoradarów dochodziło miesięcznie do 16,3 wypadków, podczas w latach 2013-2016 było już ich 10. Poprawiły się przy tym statystyki ofiar śmiertelnych – w lokalizacjach przed instalacją fotoradarów na drogach ginęło miesięcznie 2,5 osoby, a po ich zamontowaniu 1,2 osoby. Podobnie z rannymi – 21,6 osoby przed, 12,5 osoby przy obecności fotoradaru. To redukcja aż o 42%.

Zaskakująca nieskuteczność OPP

Przy badaniach odcinkowych pomiarów prędkości (OPP) CANARD nie zajmował się danymi o wypadkach i ofiarach. Sprawdził za to, jak zmniejszyła się liczba kierowców nie stosujących się do obowiązującej prędkości. Okazało się, że OPP nie są tak skuteczne jak fotoradary. Mimo, że kontrolują kierowcę na dłuższym odcinku drogi, ci rzadziej zwalniali niż w przypadku fotoradarów. CANARD uznał, że może to być wina ich słabego oznakowania, a także tego, że kierowcy nie zdążyli się jeszcze przyzwyczaić do tego typu urządzeń pomiarowych. Oto dokładniejsze rezultaty przeprowadzonych badań nad OPP.

Odsetek pojazdów niestosujących się do obowiązkowego ograniczenia prędkości (OPP)

Przezorni kierowcy osobówek i ciężarówek

Grupą uczestników ruchu drogowego, którzy najczęściej zwalniali zarówno przy fotoradarach, jak i odcinkowych pomiarach prędkości, byli kierowcy samochodów osobowych. W przypadku ciężarówek redukcja prędkości następowała nieco rzadziej, a użytkownicy jednośladów najmniej respektowali system kontroli prędkości. Szczególnie w nocy (prędkość mierzono w dzień, jak i po zmroku), gdy statystyki spadków prędkości motocyklistów spadły niemal dwukrotnie niż za dnia. W samochodach i ciężarówkach różnica w porach dnia nie była tak duża – kierowcy osobówek po zmroku zwalniali jeszcze częściej, a ci z cięższych pojazdów nieznacznie rzadziej niż za dnia.

Spadek maksymalnej prędkości w dzień

Spadek maksymalnej prędkości w nocy

Skuteczność metod

Eksperci z CANARD przeprowadzili we własnym gronie głosowanie, która z metod rejestracji prędkości w danych lokalizacjach jest skuteczniejsza. Większość wystawiła pozytywną ocenę fotoradarom – 97%, a pozostałe 3% zadowalającą. Przy odcinkowych pomiarach prędkości najlepszą ocenę wystawiono 42% lokalizacji, a pozostałe 58% działających OPP ma skuteczność zaledwie zadowalającą.

Skuteczność urządzeń rejestrujących w badanych lokalizacjach