Uszkodzona turbosprężarka - objawy. Jak rozpoznać awarię turbo?

2 września 2021

Uszkodzona turbosprężarka może przyczynić się do zniszczenia silnika. Objawy awarii turbiny warto więc znać i nie należy ich lekceważyć. Oto najczęstsze z nich.

Defekt turbosprężarki może prowadzić do wielu niebezpiecznych sytuacji – nawet do zwiększenia ciśnienia doładowania ponad bezpieczny poziom albo rozbiegania się silnika Diesla – zacznie on w niekontrolowany sposób wkręcać się na obroty spalając olej silnikowy, a jedynym sposobem na zgaszenie jednostki napędowej będzie odcięcie dopływu powietrza do układu dolotowego, zdławienie jej szybkim puszczeniem sprzęgła wysokim biegu lub – mało prawdopodobne do wykonania przy drodze – przecięcie przewodów doprowadzających olej do turbo. Najczęściej dochodzi jednak do zużycia eksploatacyjnego turbosprężarki, a co zatem idzie, do zwiększonego spalania oleju lub wydobywania się nietypowych odgłosów. Towarzyszy im zazwyczaj obecność oleju w układzie dolotowym oraz intercoolerze.

Objawy uszkodzenia turbiny — Przedostawanie się oleju do układu dolotowego oraz wydechowego jest następstwem rozszczelnienia wirnika turbosprężarki. W niektórych modelach jest to łatwe do sprawdzenia – wystarczy zdjąć gumowy przewód między turbosprężarką i intercoolerem, a następnie sprawdzić czy na jego dnie nie znajduje się duża ilość oleju.

Podatnym na zużycie elementem są też łożyska wirnika. Niewielki luz jest naturalnym zjawiskiem. Zwykle ustępuje po rozgrzaniu silnika do temperatury roboczej. Duże luzy na łożyskach mogą natomiast skutkować ocieraniem się wirnika turbosprężarki o obudowę. Powstające w tym procesie opiłki, jeżeli poprzez intercooler trafią do cylindrów, nie wpływają dobrze na kondycję silnika. Wycierające się elementy robocze turbosprężarki przestają także zapewniać właściwe ciśnienie doładowania.

Uszkodzony wirnik turbosprezarki — Zniszczenie łopatek wirników może wynikać luzów na łożyskowaniu, które pozwalają na ocieranie się szybko kręcącego się elementu o korpus turbosprężarki. Niszczące dla wirników są też uderzenia przez ciała obce, np. zanieczyszczenia lub nawet śrubki wpadające do dolotu.

Usterki mogą powodować gwizd towarzyszący pracy turbosprężarki (czyli od ok. 1500 obr./min), nieregularne rozwijanie mocy, spadek osiągów lub przechodzenie silnika w tryb awaryjny (mogą pojawić się kody błędów dotyczące np. nieprawidłowego ciśnienia doładowania).

Objawy awarii turbo — W przypadku skrajnie zużytej turbosprężarki dochodzi do tego kopcenie olejem, które nasila się po mocniejszym dodaniu gazu.

Turbosprężarka składa się nie tylko z korpusu i wirnika, ale również elementów sterujących. Im nowocześniejszy samochód, tym jest ich więcej. Proste konstrukcje posiadają tylko sterowaną podciśnieniowo klapę upuszczającą nadmiar spalin. W nowszych dochodzi jeszcze kierownica spalin i zazwyczaj także elektroniczny moduł sterujący. Są to dodatkowe elementy, które także mogą ulec awarii.

Możliwe jest pojawienie się np. nieszczelności układu podciśnieniowej regulacji (tzw. gruszki), wyrobienie się elementów przekazania napędu przy sterowaniu elektrycznym czy uszkodzenie silnika elektrycznej regulacji. Nawet elektroniczny nastawnik można naprawić, jednak cena usługi można sięgnąć tysiąca złotych.