Niegdyś był elementem wyposażenia droższych aut. Obecnie można go spotkać prawie w każdym aucie. Czym jest tempomat, jak go włączyć i do czego służą przyciski?
Elementem każdej dłuższej podróży jest przejazd odcinkami drogi krajowej, ekspresowej czy autostrady. Jeżeli ruch na nich jest umiarkowany lub mały, głównymi zadaniami kierowcy są kontrola pasa ruchu oraz prędkości. Z drugiego zadania konstruktorzy pojazdów postanowili zwolnić kierujących dekady temu.
W tym celu opracowano tempomat, którego rolą jest utrzymywanie zadanej przez kierowcę prędkości do momentu wyłączenia tempomatu czy naciśnięcia na hamulec. Jak na ironię, pierwsze tempomaty były znacznie bardziej skomplikowane od obecnych. Trzeba pamiętać, że przepustnice były sterowane mechanicznie, a więc i tempomat musiał działać mechanicznie.
Obecnie tempomaty są już w pełni elektroniczne. W zasadzie stały się elementem wyposażenia seryjnego. Dlaczego? Euro NCAP oceniając samochody zwraca uwagę, czy są wyposażone przynajmniej w programowalne przez kierującego ograniczniki prędkości. Z zamienienie takiego ogranicznika w tempomat to już banalna sprawa – wystarczy dołożyć przycisk aktywujący tryb pracy utrzymywania zadanej prędkości.
Przyciski na tempomacie – do czego służą?
On/Off lub Cruise – do włączenia tempomatu może służyć przycisk z ikoną prędkościomierza albo napisem – np. On lub Cruise.
Set – po włączeniu tempomatu przyciskiem z napisem Set możemy ustawić prędkość, która ma być utrzymywana przez tempomat. W niektórych modelach aut znajdziemy przycisk Set/-. Służy on do ustawiania prędkości, a po jej ustawieniu – zmniejszania prędkości jazdy.
Cancel lub Can – oznaczenie do skrót od słowa Cancel. Tym przyciskiem przerywamy pracę tempomatu. Taki sam efekt ma naciśnięcie pedału hamulca, a czasami także sprzęgła. W niektórych autach zamiast przycisku z napisem Can znajdziemy symbol 0.
Res – oznaczenie jest skrótem od słowa Resume. Po naciśnięciu tego przycisku tempomat powraca do przerwanej wcześniej pracy. Nie trzeba ustawiać prędkości – automatycznie zostanie przywrócona poprzednia wybrana. W niektórych modelach znajdziemy przycisk opisany jako Res/+.
+ – przyciskiem lub dźwignią z tym symbolem możemy zwiększyć prędkość jazdy. W zależności od marki i modelu, krótkie lub lekkie wciśnięcie może podbijać tempo o 1 km/h, natomiast dłuższe lub mocniejsze – 5 czy 10 km/h.
– – przyciskiem lub dźwignią z tym symbolem możemy zmniejszyć prędkość jazdy. W zależności od marki i modelu, krótkie lub lekkie wciśnięcie może redukować tempo o 1 km/h, natomiast dłuższe lub mocniejsze – 5 czy 10 km/h.
Distance – w samochodach z aktywnym tempomatem znajdziemy także przycisk odpowiadający za regulację odległości. Może być to pojedynczy przycisk. Wówczas pożądaną odległość ustawia się kolejnymi naciśnięciami przycisku. Niektóre modele mają bardziej rozbudowane rozwiązanie z przełącznikiem opisanym +/-. Naciskając go w odpowiednią stronę zwiększymy lub z mniejszymi odległość od poprzedzającego pojazdu.
Mode – przycisk do wyboru trybu pracy układu kontroli prędkości pozwala na przełączenie tempomatu na ogranicznik prędkości i odwrotnie. W zależności od marki i modelu może aktywować też funkcje aktywnego tempomatu czy inteligentnego ogranicznika prędkości,
Lim – tak opisanym przyciskiem lub ikoną przypominającą licznik ze znakiem drogowym, aktywuje się ogranicznik prędkości. Prędkość interwencji może zostać przechwycona w momencie włączania limitera lub wymagać wprowadzenia przyciskiem Set. Później można ją podnieść lub zwiększyć przyciskami z symbolem + oraz -.
Warto pamiętać, że przy włączonym tempomacie do chwilowej regulacji prędkości można także używać pedałów. Dodanie gazu pozwala na zwiększenie prędkości, np. w celu usprawnienia manewru wyprzedzania. Jeżeli zdejmiemy nogę z pedału, auto będzie sukcesywnie powracało do ustawionej na tempomacie prędkości. Z kolei naciśnięcie na hamulec wyłącza tempomat. Nie trzeba przykładać do tego dużej siły – wystarczy muśnięcie pedału, które powoduje włączenie świateł stopu.
