PoradyPoradyObjawy uszkodzonych przegubów półosi. Jak dbać o kondycję przegubów?

Objawy uszkodzonych przegubów półosi. Jak dbać o kondycję przegubów?

W umiejętnie eksploatowanym samochodzie przeguby półosi „przeżywają” całe życie auta. Czym są przeguby półosi i jakie są objawy ich uszkodzenia?

Półosie napędowe w samochodzie biorą udział w procesie przekazywania momentu obrotowego ze skrzyni biegów na koła. Ich budowa oraz charakterystyka działania zależy od zastosowanego w aucie rodzaju zawieszenia. Auta wyposażone w konstrukcje zależne (przede wszystkim tzw. sztywne mosty) wykorzystują półosie z jednym przegubem, przekazujące napęd na piastę koła w linii prostej. W przypadku modeli z zawieszeniem niezależnym istnieje konieczność montażu elastyczniejszych półosi umożliwiających załamanie wału napędowego półosi, tj. elementów z dwoma przegubami. W nich mamy wobec tego przeguby wewnętrzny (od strony skrzyni biegów lub mechanizmu różnicowego) i zewnętrzny (przy kole). Takie rozwiązanie przy okazji umożliwia kołom osi skrętnej zmianę kąta położenia.

Na przestrzeni lat światło dzienne ujrzało wiele rodzajów przegubów półosi, z czego najbardziej rozpowszechnione zostały przeguby kulowe (Weissa, Rzeppa, Birfielda), które zaliczają się do grona przegubów równobieżnych (homokinetycznych) – takich, które uniemożliwiają zmiany w prędkości obrotowej pomiędzy wałkiem przekazującym a odbierającym moment obrotowy, co miało miejsce w przypadku stosowania przegubów nierównobieżnych.

Dlaczego przeguby półosi się psują?

Podobnie jak większość elementów składających się na konstrukcję samochodu, przeguby półosi podlegają zużyciu eksploatacyjnemu, choć czynią to bardzo wolno. Na ogół „przyzwyczajone” są one do pracy pod bardzo dużymi obciążeniami, zwłaszcza jeśli mowa o przegubach półosi w autach z zawieszeniem niezależnym. Systematyczne przenoszenie momentu podczas ruchu pionowego kół generuje mnóstwo obciążeń, z jakimi muszą zmagać się przeguby. Sytuację komplikuje założenie niestosownego ogumienia albo nieumiejętna jazda, np. ruszanie z piskiem opon przy skręconych kołach. Za najbardziej wytrzymałe uchodzą przeguby umieszczone na osiach kierowanych (nie skręcanych; mają zatem mniej pracy), czyli przeważnie w samochodach terenowych. Im z kolei nie służy eksploatacja w trudnych warunkach poza asfaltem.

Poza forsownym użytkowaniem auta na stan przegubów wpływają zaniedbania od strony użytkownika, które sprowadzają się w zasadzie tylko do lekceważenia kontroli stanu gumowych osłon przegubów, tzw. manszet. Właśnie one chronią przegub przed nagromadzeniem wszelkich brudów, a w przypadku przegubów kulowych wystarczy naprawdę niewiele np. piasku, by szybko go zniszczyć. Manszety same w sobie nie są drogie (nawet kilkanaście złotych), lecz producent nie zawsze przewiduje konieczność ich wymiany: czasami wiąże się to z kupnem całego przegubu lub nawet półosi.

Przeguby półosi 01
Żywotność przegubów półosi w dużym stopniu zależy od kondycji gumowych osłon tych elementów, tzw. manszet półosi.

Jak rozpoznać awarię przegubów półosi?

Pierwszym symptomem końcówki żywotności przegubu są metaliczne stuki słyszane z okolic osi napędowej samochodu, głównie podczas ruszania bądź poruszania się ze skręconymi kołami – to najczęściej objaw uszkodzenia przegubu umieszczonego przy kole. Czasami wyraźne postukiwanie jest słyszalne również w czasie przyspieszania na wprost, a ustępuje po wrzuceniu biegu jałowego. Konieczność wymiany obu przegubów sygnalizują wyczuwalne na kole kierownicy wibracje, które mogą przenosić się nawet na cały samochód.

Przegubom półosi najbardziej „służy” jazda po gładkim asfalcie drogami szybkiego ruchu. Eksploatacja wymagająca częstego skręcania kół (np. w mieście) obniża ich żywotność, ale jeśli zachowamy podstawy prawidłowego użytkowania auta, te elementy i tak powinny „dotrwać” do końca życia samochodu.

Polecamy inne nasze poradnicze artykuły

Skąd bierze się wycie w samochodzie?

Jak sobie radzić z awariami w trasie?

Ile kosztuje naprawa samochodu po stłuczce?

Nie przegap najnowszych artykułów! Obserwuj Wybór Kierowców na FACEBOOKU

2 KOMENTARZE

NEWSY
Polecane
Wybór redakcji