Większość współczesnych samochodów posiada dwumasowe koło zamachowe. W prosty sposób można istotnie wydłużyć jego żywotność i zaoszczędzić nawet kilka tysięcy złotych!
Jeszcze 20 lat temu dwumasowe koło zamachowe można było spotkać tylko w bardziej wysilonych dieslach i najmocniejszych silnikach benzynowych. Popularyzacja turbodoładowania zmieniła jednak stan rzeczy. Rosnący za sprawą turbo moment obrotowy jest niszczący dla elementów układu przeniesienia napędu – w tym sprzęgieł, przegubów i półosi. I nie chodzi tutaj wyłącznie o sam poziom momentu, ale również jego tętnienie, czyli uderzenia siły pojawiające się w momencie zapłonu w cylindrze.
Do „uspokojenia” pracy silników zostały stworzone właśnie dwumasowe koła zamachowe. Składa się z dwóch mogących obracać się względem siebie części (mas) oraz sprężyn pochłaniających szarpnięcia. Zrozumienie istoty działania dwumasowego koła zamachowego oraz użytkowanie samochodu w sposób nie powodujący powstawania niepotrzebnych sił, jest kluczem do zwiększenia żywotności dwumasy.
Jak wydłużyć życie dwumasowego koła zamachowego (DKZ)?
- Ruszaj jak najbardziej płynnie. Trwałość dwumasowego koła bardzo ogranicza szybkie zwalnianie pedału sprzęgła. Nawet jeżeli nie kończy się szarpnięciem, to pojawiającej się naprężenia i tak są pochłanianie przez dwumasę. Niszczące jest też dławienie silnika przy ruszaniu towarzyszące nieumiejętnemu operowaniu sprzęgłem lub próby ruszania z drugiego biegu. Aby maksymalnie ograniczyć siły, gaz warto dodawać i odejmować stopniowo.
- Nie szarp przy zmianie biegów. Dla dwumasy szkodliwe są też szarpnięcia przy zmianie biegów, spowodowane zbyt agresywnym zwalnianiem pedału sprzęgła. Redukując nie zapomnij o dodaniu gazu w celu wyrównania obrotów do poziomu niezbędnego na niższym biegu.
- Unikaj skrajnie niskich obrotów. Coraz większa grupa silników oferuje maksymalny moment obrotowy poniżej 1500 obr./min. Nawet jeżeli silnik nie protestuje, permanentna jazda w zakresie 1000-1500 obr./min nie wyjdzie dwumasie na dobre. Wszystko przez drgania, które prowadzą do mocnego wychylenia sprężyn w DKZ. W trakcie przyspieszania warto wprowadzać silnik nawet na 2500-3000 obr./min, a niskich obrotów używać wyłącznie do utrzymania uzyskanej wcześniej prędkości.
- Uruchamiaj i wyłączaj silnik z wciśniętym sprzęgłem. Odpalaniu i gaszeniu jednostki napędowej, w szczególności wysokoprężnej, towarzyszą wibracje. Można ograniczyć rozprzestrzenianie się ich po układzie przeniesienia napędu, wciskając sprzęgło w trakcie uruchamiania czy wyłączania silnika. Spowoduje to chwilowe „odpięcie” wałka sprzęgłowego od silnika, a szarpanie nie będzie wychodziło poza obręb jednostki napędowej.
- Nie jeźdź na półsprzęgle. Już w pierwszych sekundach jazdy na półsprzęgle tarcza sprzęgła może rozgrzać się nawet do kilkuset stopni Celsjusza. Niestety ciepło rozprzestrzenia się też na koło dwumasowe i może doprowadzić do przegrzewania masy wtórnej DKZ. Efektem jest uszkodzenie łożyskowania koła oraz zmiana konsystencji smaru tłumiącego – w wyniku działania wysokich temperatur smar twardnieje, utrudniając pracę sprężyn układu tłumika. Prowadnice, sprężyna talerzowa i sprężyny tłumika zaczynają pracować „na sucho”, a w układzie powstają wibracje i hałasy.
Pracujące wewnątrz dwumasowego koła zamachowego odpowiadają za filtrowanie nagle pojawiających się sił i wibracji. Nadmierna siła, podobnie jak zbyt wysoka temperatura przyspieszają jednak zużywanie się dwumasy. - Zrezygnuj z tuningu. Wyciśnięcie z turbodoładowanego silnika dodatkowej porcji mocy i momentu obrotowego jest bardzo łatwe. Wystarczy przeprogramowanie komputera sterującego motorem, a nawet zamontowanie modułu, który będzie modyfikował fabryczne sygnały. Wyższa moc często jest oddawana skokowo, co bardziej obciąża dwumasowe koło zamachowe.
- Zadbaj o stan techniczny auta. Szkodliwe dla dwumasy wibracje nie zawsze powstają w wyniku błędu kierowcy. Ich źródłem mogą być problemy z silnikiem lub jego osprzętem. Najczęstsze to źle pracujące wtryskiwacze, niedomagające cewki zapłonowe, uszkodzone świece żarowe lub zapłonowe, nierówna kompresja w cylindrach lub przerywająca instalacja zapłonowa. W takiej sytuacji wymiana DKZ rozwiąże problem tylko doraźnie. Dwumasa po niewielkim przebiegu znów zostanie uszkodzona.
Redakcja poleca: Dwumasowe koło zamachowe – objawy jego uszkodzenia
