Czy można ufać alkomatom jednorazowym? Oto test alkomatów za kilka złotych

Wielu kierowców powątpiewa w skuteczność pomiarów jednorazowych alkomatów za kilka złotych. W teście 6 tanich alkotestów (5-10 zł) udowodnimy, czy mają rację.

Mimo iż kierowcy zdają sobie sprawę z konsekwencji jazdy „na podwójnym gazie”, mundurowi rokrocznie zatrzymują dziesiątki tysięcy pijanych użytkowników samochodów. Oczywiście nie oznacza to, że wszyscy wykazują podręcznikowe objawy upojenia alkoholowego. W sporej części przypadków kierowcy zwyczajnie nie zdają sobie sprawy z tego, że alkohol jeszcze do końca „nie uleciał” z organizmu. Decyzję o prowadzeniu auta po wieczorze, podczas którego spożywali alkohol, podejmują na podstawie pobieżnych szacunków ilości wypitego „napoju wyskokowego” i ocenie własnego samopoczucia.

Jakie kary grożą za jazdę pod wpływem alkoholu?

Tymczasem rutynowa kontrola drogowa może przynieść wiele nieprzyjemności. Jeśli policyjny alkomat wykryje stężenie alkoholu we krwi przekraczające 0,2 promila, podlegamy karom mieszczącym się w wymiarze wykroczenia, czyli grzywnie, zakazowi prowadzenia pojazdów (od pół roku do 3 lat) lub nawet aresztowi. O wiele poważniejsze konsekwencje (wyżej wymienione, a dodatkowo ograniczenie lub pozbawienie wolności) grożą za jazdę w stanie nietrzeźwości, czyli powyżej 0,5 promila.

Ile można mieć promili w Polsce? Co grozi za jazdę pod wpływem alkoholu?

Jak sprawdzić poziom zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu?

Nie trzeba wobec tego nikogo uświadamiać, jak bardzo istotne przed rozpoczęciem podróży staje się przebadanie organizmu w zakresie zawartości w nim alkoholu. Kierowca ma kilka możliwości. Najskuteczniejsza, choć i najbardziej problematyczna, okazuje się wizyta na pobliskim posterunku policji w celu wykonania darmowego pomiaru alkomatem używanym przez mundurowych. Jego wskazanie da pewność co do tego, czy jesteśmy trzeźwi, czy nie. By się przebadać na komisariacie, musimy zorganizować sobie do niego transport i poświęcić trochę czasu.

Między innymi z tego powodu wielu kierowców ucieka się do tzw. wirtualnych alkomatów, czyli aplikacji na smartfony pełniących rolę kalkulatora promili. Wystarczy wpisać swoje dane (waga, wzrost) i te odnośnie trunku, który spożyliśmy (jaki rodzaj, ilość %, czas picia). Przestrzegamy jednak przed korzystaniem z dobrodziejstw wirtualnych alkotestów, ponieważ nawet ich producenci nie zalecają traktować ich wskazań jako ostatecznych. Ich słowa potwierdził zresztą nasz test tego typu aplikacji.

Czy warto mieć własny alkomat?

O wiele lepiej wyposażyć się we własne urządzenie do badania poziomu trzeźwości. Z tym że, raz – dobre alkomaty kosztują kilkaset, nawet ponad tysiąc złotych; dwa – wymagają okresowej (co pół roku, rok) kalibracji dającej gwarancję właściwego przeprowadzenia pomiaru; trzy – nie wszystkie drogie alkotesty prawidłowo wskazują, co niejednokrotnie udowodniły nasze testy.

Jaki alkomat kupić – droższy, czy tańszy? Które przekłamują?

Na szczęście pozostaje ostatnia opcja w postaci kupna taniego jednorazowego alkomatu. Niska cena (ok. 5-10 zł) to jedna zaleta, druga – świetna dostępność poza sklepami typowo motoryzacyjnymi (np. w supermarketach). Jak w przypadku innych tanich rozwiązań, pojawiają się wątpliwości co do ich prawidłowości działania. Tym razem nie chodzi wyłącznie o straty finansowe: przekłamujący alkomat może wpędzić kierowcę w realne kłopoty z prawem.

Test alkomatów jednorazowych

Wyszliśmy naprzeciw obawom kierowców wobec tanich alkomatów i postanowiliśmy je przetestować w profesjonalnym laboratorium przy użyciu urządzeń dawkujących precyzyjnie określone dawki alkoholu (w tym przypadku ustaliliśmy ją na 0,2 promila). Dzięki nim wyeliminowaliśmy ryzyko błędu pomiarowego wywoływanego dmuchaniem w alkomat przez człowieka, bowiem w takiej sytuacji z każdym pomiarem spada poziom alkoholu.

W teście wzięło udział 6 jednorazowych alkotestów w cenach od niecałych 5 do 10 zł. Poniżej przedstawiamy ich listę:

• Alco2Go (6,90 zł)
• Alcosense Go! (9,99 zł)
• Domowe Laboratorium Alcotest (7,99 zł)
• Drive Safety (4,90 zł)
• EverActive Alkotest (5,60 zł)
• Moje Auto Virage (5,99 zł)

Część z nich posiadała worek (tzw. balonik) do zebrania wymaganej ilości powietrza (lecz nie do wszystkich zmieściło się zalecane 1,2 l), w części go nie zastosowano. We wszystkich z kolei mamy do czynienia z podobnym systemem określania poziomu trzeźwości. Wynika on z koloru kryształków, uzyskiwanego po kilku minutach od aplikacji do alkomatu powietrza. Biały kolor oznacza (a przynajmniej ma oznaczać) całkowitą trzeźwość, zaś poziom nietrzeźwości zależy od stopnia nasycenia koloru czerwonego. Nim skorzystamy z jednorazowego alkotestu, przeczytajmy dokładnie ulotkę, ponieważ niektóre „rządzą się” swoimi systemami kolorystycznymi.

Test tanich alkomatów opierał się na sprawdzeniu ich w czterech kategoriach:

1. Kontroli objętości pobranego powietrza;
2. Zweryfikowania skuteczności pomiaru przy lekkim dmuchnięciu;
3. Określeniu precyzyjności przy mocniejszym dmuchnięciu;
4. Wpływu warunków przechowywania (mróz, upał) na dokładność wskazań.

W pierwszych trzech kategoriach alkomaty przechodziły po 4 próby mające zapewnić powtarzalność uzyskanych wyników. Oto wyniki przeprowadzonego testu.

Próba 1 – kontrola objętości pobranego powietrza

Do sporządzenia prawidłowego pomiaru zawartości alkoholu w organizmie potrzeba minimum 1,2 litra wydychanego powietrza. Z czego to wynika? Z budowy ludzkiego ciała – przy mniejszej ilości nie ma szans na pobranie dawki powietrza z głębokich partii płuc, w których panuje najwyższe stężenie alkoholu. Przy mniejszych ilościach alkomat pobiera wyłącznie powietrze z gardła, tchawicy czy oskrzeli, przez co może zaniżyć wynik. W naszym teście dedykowany woreczek posiadały 3 z 6 alkotestów, natomiast tylko jeden z nich – Alcosense Go! – pobrał wymaganą ilość powietrza. Drobne odchylenia od normy w alkomatach Ever Drive i Moje Auto otrzymały warunkowe zaliczenie kategorii.

Próba 2 – dokładność wskazań przy lekkim dmuchnięciu

Intensywność przepływu powietrza również wpływa na wskazanie jednorazowego alkomatu. Za pierwszym razem laboratoryjne urządzenie symulowało osobę, która dmuchała w alkotest bez większej siły. Stężenie alkoholu w powietrzu ustalono na 0,2 promila. Dokładnie tyle wskazały tylko dwa alkomaty (Alcosense Go! i Domowe Laboratorium Alcotest), z kolei produkt Alco2Go zawyżył wynik, w związku z czym również otrzymał zaliczenie próby. Pozostałe alkomaty zaniżyły wyniki i nie zdały egzaminu.

Próba 3 – dokładność wskazań przy mocnym dmuchnięciu

Tym razem odzwierciedlono sytuację, gdy alkotest pobrał dawkę powietrza pochodzącą z silnego podmuchu. Podobnie jak w poprzedniej próbie, wykonano 4 powtórzenia przy rzeczywistym poziomie alkoholu 0,2 promila. Tylko jeden alkomat – Alcosense Go! – wskazał zgodnie z rzeczywistością, do pełnego zaliczenia niewiele zabrakło produktowi Alco2Go, który „pomylił” się w jednym z czterech pomiarów. Reszta albo w ogóle nie wskazała poziomu alkoholu, albo określiła go błędnie.

Próba 4 – wpływ przechowywania alkomatu na pomiar

Jednorazowe alkomaty zazwyczaj wozimy w samochodzie na tzw. czarną godzinę. Z tego powodu przez wiele miesięcy pozostają we wnętrzu auta, a tam narażone są na działanie wysokich lub niskich temperatur, a czasami zarówno upałów, jak i mrozów. W ostatniej próbie sprawdziliśmy wpływ warunków zewnętrznych na dokładność pomiarów alkotestów. Przez 8 godzin przechowywaliśmy je w temperaturze -10°C oraz +60°C, a ostatnią grupę – w „wymieszanych” warunkach. Znów zwyciężył Alcosense Go!, tym razem wraz z alkotestem Alco2Go: obydwa bezbłędnie określiły stężenie alkoholu w powietrzu. Wskazania alkomatu Domowego Laboratorium zaburzyło przechowywanie w niskich i wysokich temperaturach. W pozostałych nie ma znaczenia, czy leżą one na mrozie czy w upale – albo przekłamują, albo w ogóle nie dają możliwości wykonania pomiaru (skleja się niezbędny do tego woreczek).

Wyniki testu jednorazowych alkomatów

Niekwestionowanym liderem został najdroższy, bo kosztujący 10 zł alkomat Alcosense Go!. Jako jedyny otrzymał komplet testowych zaliczeń, co przełożyło się na uzyskanie maksymalnej noty 6 punktów. W jego przypadku na pewny pomiar można było liczyć niezależnie od tego, z jaką intensywnością dmuchamy w alkomat oraz w jakich warunkach go przechowujemy. Drugie miejsce przypadło produktowi Alco2Go, który zdobył 4,5 na 6 punktów: mimo braku tzw. balonika dobrze określa on zawartość alkoholu i zazwyczaj można na nim polegać. Na ostatnim miejscu podium znalazł się alkomat Domowe Laboratorium Alcotest: również pozbawiony woreczka, ale godny polecenia pod warunkiem lekkiego dmuchnięcia. Trudno wskazać jakiekolwiek zalety pozostałych trzech alkotestów: przekłamują nawet mimo pobierania wystarczających dawek powietrza, i to niezależnie od temperatury otoczenia czy siły nadmuchu. Kilka złotych różnicy nie stanowi przy tym żadnej rekompensaty.